Corona: check op handel en logistiek

Bij evofenedex komen diverse vragen binnen die betrekking hebben op het coronavirus en de gevolgen voor logistiek en handel. We hebben een pagina gemaakt met een opsomming van de meest voorkomende vragen die onze juristen en medewerkers van ledenservice binnenkrijgen. Deze pagina wordt regelmatig bijgewerkt.

• Naar de meest gestelde vragen

Wegvervoer:

Momenteel is het internationale goederenvervoer in Europa nog mogelijk. Enkele landen hebben besloten om rijverboden op te heffen zodat de goederenstroom goed kan blijven verlopen. Bekijk hier onze pagina met alle vervoersmaatregelen per land gedurende de coronacrisis. Ondanks de intensivering van grenscontroles proberen de meeste landen zo min mogelijk hinder te creëren in het doorlaten van vrachtwagens met goederen.

De verschillende maatregelen in Europa worden hier bijgehouden. Daarnaast is het mogelijk om via deze website real-time inzicht te krijgen in de verwachte doorlooptijden aan de verschillende grenzen. evofendex heeft een checklist opgesteld voor het omgaan met chauffeurs die uit risicogebieden afkomstig zijn. Deze maatregelen hebben betrekking op de afhandeling van internationale goederenstromen. Het toepassen van deze maatregelen, aanvullend op de algemene hygienemaatregelen vanuit het RIVM, heeft gevolgen voor de afhandeling van deze logistieke stromen. Om hierbij de menselijke maat te bewaken hebben evofenedex en VERN gewezen op een gezamelijke verantwoordelijkheid van handels- en productiebedrijven en logistiek dienstverleners, en opgeroepen om met wederzijds respect te behandelen. Onze ledenservice heeft een lijst gemaakt met praktische antwoorden op diverse wegvervoervragen. 

Spoorgoederenvervoer:

Op dit moment rijden de spoorgoederentreinen nog zonder noemenswaardige vertraging. Ook vervoer van en naar gebieden in ‘quarantaine’ is nog  mogelijk. De spoorgoederenvervoerders komen dagelijks met een update over de actuele stand van zaken en nemen maatregelen om de kans op besmetting tot een minimum te beperken. Daarbij is bij spoorgoederenvervoer de kans op besmetting klein omdat het aantal contactmomenten tussen personen zeer beperkt is. Eerder pleitte we vanuit onze Europese koepelorganisatie ESC al voor het extra ondersteunen van het spoorgoederenvervoer in deze tijd.

Binnenvaart:

De binnenvaart ondervindt nog geen specifieke vertraging door de uitbraak van het coronavirus. Binnenvaartondernemers hebben extra maatregelen genomen om besmetting te voorkomen. De binnenvaartterminals zijn ook nog allemaal te bereiken. Net als bij spoorgoederenvervoer heeft de binnenvaart maar weinig contactmomenten tussen personen waardoor een mogelijke overdracht van het virus zeer klein is.  

Het coronavirus zorgt voor grote verstoring en vertraging in het goederentransport met Azië, in het bijzonder China. Havens en luchthavens functioneren op halve kracht door een tekort aan personeel, maar ook door weinig goederenaanbod. Rederijen hebben verschillende afvaarten geannuleerd en er is een tekort aan containers ontstaan. Vrijwel alle passagiersvluchten naar China vanuit Europa zijn gestaakt. Hierdoor is de capaciteit in luchtvracht met bijna 50 procent gedaald. Tegelijkertijd zorgt het schrappen van afvaarten en vluchten voor mogelijke tariefsverhogingen. De logistiek in China is langzaam aan het verbeteren, echter de schade en de achterstand als gevolg van het virus en de quarantainemaatregelen zijn groot.  

Luchtvracht:

Nederland heeft besloten om een inreisverbod in te stellen voor China, Zuid Korea, Italie en Iran. Vracht is uitgezonderd van dit inreisverbod en zelfs passagiersvluchten met alleen vracht mogen blijven vliegen. Dit inreisverbod kan worden uitgebreid naar andere landen of worden teruggebracht in lijn met de ontwikkeling van het virus. Air France – KLM heeft door het aantal reisverboden en wegvallende vraag naar vliegtickets besloten 70 tot 90 procent van haar vloot aan de grond te houden. Daarnaast is er besloten om extra vrachtvluchten op Schiphol toe te staan voor de verzending van medische en urgente goederen. Hiervoor is ruimte op de luchthaven vanwege de vele geannuleerde vluchten.

De Amerikaans overheid heeft besloten om tot eind april een inreisverbod in te stellen voor inwoners uit de EU om verspreiding van het coronavirus in de Verenigde Staten in te dammen. Goederen zijn uitgezonderd, maar het inreisverbod heeft grote consequenties voor met name luchtvracht. Het inreisverbod zal als gevolg hebben dat een groot deel van de passagiersvluchten tussen de VS en de EU worden geannuleerd. Daarmee valt een groot deel van de luchtvrachtcapaciteit naar de VS weg. Ongeveer 70% van luchtvracht zit in de buik van passagierstoestellen. Europese bemanning mag wel blijven vliegen op de VS, mits ze over de juiste visa beschikken. Er zijn Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen die passagierstoestellen inzetten als vrachttoestel.

Het coronavirus heeft impact op de goederenstromen over de hele wereld. Zeevervoerders nemen maatregelen zoals het wijzigen van vaarroutes, het verhogen van tarieven en het doorberekenen van allerlei toeslagen. Daarnaast kan de vervoerder zich beroepen op zijn voorwaarden in de Bill of Lading die flink nadelig kunnen uitpakken voor de ladingbelanghebbende. Wat kan een ladingbelanghebbende hiertegen ondernemen? 
Het coronavirus kan ook tot gevolg hebben dat ondernemers hun verplichtingen uit commerciële contracten niet (tijdig) kunnen nakomen. De vraag komt dan op wie voor de hieruit voortvloeiende schade opdraait. Wat kunnen ondernemers doen om de risico’s zoveel mogelijk te beperken? Wanneer is een beroep op ‘force majeure’ gerechtvaardigd?

Supply chains die ingericht zijn met leveranciers, klanten en voorraadlocaties in gebieden die getroffen zijn door het coronavirus zullen hoogstwaarschijnlijk problemen krijgen met de aanvoer en distributie van producten. De mate van impact zal verschillen per land waar zaken gedaan wordt. Dit is onder andere afhankelijk van de beperkingen die opgelegd worden door de overheden. Veel bedrijven weten echter niet hoe de supply chain ingericht is en of ze te maken krijgen met bijvoorbeeld aanvoer problemen. Ze weten wie hun leverancier en klant is (tier 1), en wellicht de leverancier van de leverancier (tier 2), maar of een klant of leverancier verder in de keten is gestopt met produceren of consumeren is voor veel bedrijven onbekend. Eindproducten bestaan soms uit honderden verschillende onderdelen, waarvan je als bedrijf soms slechts een onderdeel levert. De leverancier van een van de andere 99 producten kan, zonder dat dat bij de overige leveranciers bekend is, problemen hebben in de productie waardoor de gehele supply chain stagneert. 
 
De coronacrisis ongeschonden door komen is voor veel supply chains niet mogelijk. Om de gevolgen van de crisis voor supply chains te minimaliseren is het belangrijk om hoofd- van bijzaken te scheiden. Focus op de impact. Hiervoor is het belangrijk om de gehele supply chain in kaart te brengen zodat bekend is door welke landen de supply chain heen gaat. Dan kan er, indien nodig, snel geschakeld worden bij land specifieke handelsbelemmeringen. Denk daarbij direct goed na over de keuze of je gebruik maakt van single sourcing (een leverancier) of multiple sourcing (meerdere leveranciers) en of dit toekomstbestendig is. Single sourcing is vaak goedkoper, maar heeft grotere afhankelijkheden tot gevolg. Probeer indien nodig tijdelijk je producten op een andere locatie in te kopen. Als je toch in de problemen komt, probeer totdat de economie overal weer draait de focus te verleggen op andere stromen en/of producten en diensten.
 
Het is daarbij belangrijk om in tijden van crisis goed samen te werken met ketenpartners en paniekgolven zoals het bullwhip- of opslingereffect te voorkomen. Forecasting is in tijden van crisis lastig, maar erg belangrijk. Probeer dagdagelijks de ontwikkelingen te volgen en pas de forecast daarop aan. Een nuttige strategie is het uitwerken van scenario’s met mogelijke gevolgen van de crisis. Bepaal wat je als bedrijf kan doen in welk scenario en baseer operationele keuzes daarop. Historische data blijkt hier erg nuttig. Er valt erg veel te leren uit deze data om de juiste prioriteiten te stellen en te zien waar de zwakste schakel in de keten zit.
 
Daarnaast is het belangrijk om lessen te leren over de inrichting van de supply chain. Achterhaal waar de risico’s zitten. Bedenk of bijvoorbeeld het hebben van slechts één leverancier een (te) groot risico is en of het sourcen in een land als China die voor de meeste sectoren één manier van ontsluiten heeft, namelijk via zeevaart, een acceptabel risico is.

Corona Overbruggingslening (COL) voor start-ups
Vanaf 29 april 2020 kunnen start-ups (groeibedrijven) een aanvraag indienen voor een speciaal overbruggingskrediet, de zogenaamde Corona Overbruggingslening (COL). Dit overbruggingskrediet voor start-ups, scale-ups en innovatieve mkb’ers wordt uitgekeerd via de Regionale Ontwikkelingmaatschappijen (ROM). Meer informatie over de criteria en de aanvraag vind je hier.

Tozo-regeling ook voor grenswerkers en AOW’ers
Het kabinet gaat op verzoek van de Tweede Kamer regelen dat ook grenswerkers en AOW’ers aanspraak kunnen maken op de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). Bij het berekenen van de inkomensondersteuning tellen alleen inkomsten mee voor werk dat is verricht in de periode waarvoor de ondernemer de Tozo aanvraagt. Voor meer informatie zie deze pagina.

Sierteelt en voedingstuinbouw
Het noodpakket van 600 miljoen euro voor getroffen ondernemers in de sierteelt en voedingstuinbouw wordt momenteel uitgewerkt. De verwachting is dat het ministerie komende week naar buiten komt met de plannen, die voor een deel goedkeuring behoeven van de Europese Commissie. Die heeft ermee ingestemd dat deze bedrijven maximaal 800.000 euro aan steun mogen krijgen. De coöperaties en telersverenigingen voor groenten en fruit, verenigd in DPA, en de telers die zijn aangesloten bij Glastuinbouw Nederland zijn hierover in gesprek met minister Schouten. Meer informatie volgt.

Overwerk en premiedifferentiatie
Voor alle werknemers wordt voor 2020 de volgende bepaling uit de WAB (Wet arbeidsmarkt in balans) opgeschort: voor vaste werknemers die in een kalenderjaar meer dan 30 procent hebben overgewerkt, moet de hoge WW-premie worden afdragen. Zie ook deze pagina van de UWV-website.

Btw-maatregelen in het buitenland
Voor bedrijven die btw-aangiftes in het buitenland doen, is het extra belangrijk goed op de hoogte te blijven van alle noodmaatregelen die daar worden getroffen. Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland is de meest actuele status van deze regelingen te vinden. De RVO is ook voor inhoudelijke vragen bereikbaar. BTW Instituut heeft voor ons zoveel mogelijk actuele regelingen op een rij gezet in dit document. Het advies is goed na te gaan of deze maatregelen voor jouw van toepassing (kunnen) zijn.

Compensatieregeling getroffen sectoren
Als gevolg van de coronacrisis lopen bedrijven in bepaalde sectoren op dit moment veel inkomsten mis. Speciaal voor de bedrijven die getroffen zijn door de overheidsmaatregelen ten aanzien van corona is er nu een compensatieregeling.  Deze tegemoetkoming voor de eerste nood bij ondernemers betreft een forfaitair bedrag van € 4000,-. Er komt een overzicht van bedrijven die hiervoor in aanmerking komen, zo meldt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland op zijn website.

Bijzonder uitstel van betaling
De Belastingdienst biedt ondernemers de mogelijkheid om bijzonder uitstel van betaling aan te vragen. Dit kan door een brief te sturen aan de Belastingdienst en achteraf een verklaring van een derde toe te voegen, zoals bijvoorbeeld een accountant. Kijk voor meer informatie op de website van de Belastingdienst.

Verlaging van voorlopige aanslag
Bij lagere winstverwachtingen door het coronavirus kan een ondernemer een verlaging aanvragen voor de ontvangen voorlopige aanslag. Dit kan door in het e-loket een formulier in te vullen “verzoek om verlaging voorlopige aanslag”.

Tijdelijke verlaging rente
Zowel de rente over invordering als over belasting worden tijdelijk door de Belastingdienst verlaagd. Dit gaat automatisch vanaf 23 maart, daar hoeft u niets voor te doen. Het rentepercentage voor invordering gaat van 4% naar 0,01% en voor belasting is dat van 8% naar 0,01%.

BMKB Regeling
Een ondernemer met financiële problemen kan een beroep doen op de Borgstelling MKB Kredieten. De aanvraag wordt ingediend via een geaccrediteerde financier. Daarbij wordt de borgstelling vanuit de overheid verhoogd naar 75% van het krediet. De borg van de ondernemer wordt verlaagd van 25% naar 10%. Deze regeling is naar verwachting per 16 maart van kracht.

Qredits
Voor kleinere bedrijven, waaronder zzp’ers, worden de voorwaarden voor microkredieten via Qredits versoepeld. Kleine ondernemers die geraakt worden door de coronaproblematiek wordt 6 maanden uitstel van aflossing aangeboden. De rente is in die periode verlaagd naar 2%. Het kabinet ondersteunt Qredits voor deze maatregel met maximaal 6 miljoen euro.

Go
Grotere bedrijven kunnen gebruikmaken van de Garantie Ondernemersfinanciering-regeling (GO). Mkb’ers en grote bedrijven kunnen daarmee makkelijker leningen afsluiten die voor 50% door te staat worden gegarandeerd. Het garantieplafond voor de regeling is verhoogd van 400 miljoen naar 1,5 miljard euro, het maximum per onderneming naar 150 miljoen euro. Voor meer informatie kun je terecht op de site van RVO.
 

Door de coronacrisis kunnen veel bedrijven tijdelijk niet aan hun douaneverplichtingen voldoen en niet alle termijnen, betalingsverplichtingen en douaneformaliteiten naleven. Mede op aandringen van evofenedex heeft de Douane daarom nu met een pakket aan maatregelen om de regels voor bedrijven tijdelijk te verruimen. Ondernemers kunnen onder bepaalde voorwaarden uitstel van betaling van douanerechten aanvragen. Specifiek voor oorsprongdocumentatie is er ook door de Europese Commissie versoepeling  geboden. Daarnaast heeft de Douane aangegeven tijdelijk geen douanerechten meer te heffen bij de invoer van persoonlijke medische beschermingsmiddelen. Lees hier meer over evt.

Uitstel wijziging definitie exporteur

In juli 2018 vond een belangrijke wijziging plaats in de regelgeving van de Europese Unie (EU) ten aanzien van de definitie van exporteur. Dit is van belang bij het doen van uitvoeraangiften door declaranten. De invoeringstermijn van deze nieuwe definitie is in Nederland meerdere malen uitgesteld. Door de coronacrisis is nieuw uitstel bekendgemaakt. Bedrijven mogen van de vertrouwde werkwijze bij uitvoeraangifte gebruik blijven maken tot vijftien dagen na het beëindigen van de kabinetsmaatregelen met betrekking tot het coronavirus.  Om goed voorbereid te zijn op de daadwerkelijke inwerkingtreding van de nieuwe definitie hebben evofenedex en FENEX een nieuwe modelovereenkomst ontwikkeld om je vertegenwoordiging als exporteur in orde te maken.

Diverse Nederlandse en internationale instanties en organisaties zijn betrokken bij het voorkomen en bestrijden van een verdere verspreiding van het coronavirus. Wat de gevolgen op korte en lange termijn zijn voor Nederland is nog niet te zeggen. Op deze pagina staat een overzicht van links naar relevante kennispartijen.

Verbond van Verzekeraars - Bedrijfsleven en werk
Verzekeraars krijgen veel vragen binnen van klanten, media en andere partijen over het coronavirus. Deze pagina zal bijgewerkt worden zodra er nieuwe vragen opspelen.

Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC)
Op de site van het ECDC verschijnt dagelijks een update over het aantal besmettingen in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.

KVK over Corona
Wat moet een ondernemer weten over het coronavirus? De Kamer van Koophandel heeft dat op een rij gezet.
 
RIVM over Corona
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is in Nederland de organisatie die richtlijnen uitzet op het gebied van bestrijding en preventie. Op hun site staat een uitgebreide Q&A. Daarnaast is er een wereldkaart waarop de verspreiding van het virus te volgen is.
 
Rijksoverheid over Corona
Naast het RIVM heeft ook de Rijksoverheid een overzicht gepubliceerd waarop te lezen valt welke maatregelen de overheid treft tegen het coronavirus. Daar zijn ook de brieven te vinden over dit onderwerp die naar de Tweede Kamer gaan.
 
Reisadvies Buitenlandse Zaken 
Wel of geen zakenreis of vakantie? Het ministerie van Buitenlandse zaken heeft per land een reisadvies.
 
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO)
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) krijgt veel vragen binnen over hoe om te gaan met het coronavirus. Ze hebben daarom een overzicht gemaakt van de meest gestelde vragen.

Uitvoering Arbeidsvoorwaarden Wetgeving (UAW) over Werktijdverkorting
Nieuwe maatregel
Op 17 maart is de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid aangekondigd. Deze vervangt de Werktijdverkorting regeling. Indienen van een aanvraag is nu nog niet mogelijk.
Aanvragen die al zijn ingediend en nog in behandeling zijn, zullen automatisch worden overgezet naar de nieuwe regeling.

IRU over corona
Op de website van de International Road Union (IRU) is de laatste informatie per land in een pdf te vinden wat betreft afsluitingen en verboden.

Heb je andere vragen? Neem gerust contact op met onze ledenservice via 079 3467 346