Bedrijfsleven en Defensie slaan handen in één tegen personeelstekorten

Veel bedrijven in handel en logistiek hebben te kampen met een personeelstekort. Daar komt bij dat er soms pieken en dalen in de werkdruk zijn, per dag(deel) of per seizoen, die per branche weer kunnen verschillen. Dan kan het nuttig zijn om met andere ondernemers in de regio te kijken naar mogelijkheden om personeel uit te wisselen.

Deze ontwikkelingen beperken zich niet tot het bedrijfsleven, zegt Peter van der Tuin, plaatsvervangend directeur HR van de Koninklijke Landmacht. “Ook wij hebben te maken met tekorten op de arbeidsmarkt. Maar belangrijker: onze veiligheidsomgeving is onvoorspelbaar. Kijk naar COVID-19, vluchtelingen, en nu Oekraïne. Als het gaat om personeelsbeleid, vraagt dat om flexibiliteit en schaalbaarheid: dat je goed kunt inspelen op veranderingen. We hebben een vaste kern van medewerkers nodig, maar ook weer niet iedereen continu. Een situatie dus die profijt kan hebben van een collegiale in- en uitleen.”

Concurreren of samenwerken

Onlangs sprak Van der Tuin hier met vakgenoten over tijdens een bijeenkomst van de Raad voor Human Capital van evofenedex. Van der Tuin vertelde daar dat Defensie in 2017 het platform HR-ecosysteem heeft opgericht om organisaties bij elkaar te brengen om vanuit HR-perspectief met elkaar samen te werken. “Bij de Landmacht geloven wij in samenwerken, en dan bij voorkeur met bedrijven in de regio. In een steeds krappere arbeidsmarkt kun je kiezen voor concurreren of samenwerken. Alleen ga je harder, maar samen kom je verder.”

Inmiddels hebben ongeveer 170 bedrijven zich bij het platform aangesloten, en de eerste tientallen matches tussen bedrijfsleven en Defensie hebben al plaatsgevonden. Op het logistieke vlak was er bijvoorbeeld een paar jaar geleden een pilot met DSV. Chauffeurs van die logistieke dienstverlener reden toen voor de landmacht op en neer naar oefenterreinen in Duitsland. Bedrijven en onderdelen van Defensie kunnen op het platform een vraag uitzetten voor het inlenen van een functionaris of een medewerker aanbieden voor tijdelijke uitleen. Als er een match is tussen vraag en aanbod, sluiten de partijen een overeenkomst. De werknemer blijft in dienst van zijn werkgever, maar wordt tijdelijk ergens anders ingezet, legt Van der Tuin uit.

“Zo iemand kan buiten zijn eigen organisatie ervaring opdoen en werken aan zijn eigen professionele en persoonlijke ontwikkeling. Het brengt de nodige afwisseling en uitdaging, en veel mensen vinden het ook wel spannend om iets voor de landmacht te doen. Op deze manier investeren wij graag in talentmanagement.” Zeker in piekperioden is deze werkwijze een uitkomst, vervolgt Van der Tuin. “In de kerstperiode kan het bijvoorbeeld heel druk zijn bij supermarkten, terwijl wij dan misschien wel wat mensen kunnen missen. En in de detailhandel schijnt de dinsdag een dag met relatief weinig activiteit te zijn.”

Van der Tuin ziet dat er vanuit het bedrijfsleven veel belangstelling is voor het platform. “Bedrijven willen graag een steentje bijdragen aan de veiligheid van Nederland, als onderdeel van hun MVO-beleid. Ze zoeken daarnaast een methode om personeel aan zich binden. Door de inleenconstructie bieden ze hun mensen een vorm van zekerheid. Die blijven namelijk door hun arbeidsovereenkomst verbonden aan het bedrijf, de eigen rechtspositie blijft bestaan, maar ze krijgen wel een heel ander werkperspectief. Op die manier is het voor bedrijven een bindingsinstrument.”

Burgers

Op dit moment wisselt het HR-ecosysteem primair burgers uit. Dat wil zeggen dat iemand uit het bedrijfsleven als burger aan de slag gaat bij Defensie. Of andersom: dat een militair als burger bij een civiele onderneming gaat werken. “Zo’n medewerker draagt dus bijvoorbeeld geen uniform. Een volgende stap is dat we dit systeem willen doortrekken naar militaire functies. Dan zouden we Defensie en bedrijfsleven nog meer met elkaar vermengen. Civiele werknemers zouden dan bijvoorbeeld ook reservist kunnen worden”, aldus Van der Tuin.

Een punt van aandacht is de wet- en regelgeving. Het civiele bedrijfsleven heeft bij dit soort initiatieven te maken met de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi), terwijl voor Defensie de Wet markt en overheid van toepassing is. “Deze wet gaat over gedragsregels voor overheid en bedrijfsleven, als ‘concurrenten’ van elkaar, dus is niet direct bedoeld om dit soort activiteiten te faciliteren. Maar uit onderzoek dat wij gedaan hebben, blijkt dat die wetten wel ruimte bieden om hierin stappen te zetten, zolang er sprake is van uitleen zonder winstoogmerk. Het vraagstuk van verdeling van personeel is namelijk onderdeel van een breder vraagstuk: hoe dragen we ín Nederland, mét Nederland zorg voor de veiligheid ván Nederland? En veel mensen willen daar graag een steentje aan bijdragen.”

Mindset

Om de juiste medewerkers te werven is het ministerie van Defensie net begonnen met een nieuwe arbeidsmarktcampagne. Daarbij zoomt het in op de gedeelde mindset van werknemers, dus dat werknemers zich verbonden voelen met elkaar doordat ze dezelfde waardes, overtuiging en werkinstelling hebben. “Dat is juist het soort mensen dat ook in de logistiek nodig is: doeners, doorzetters, mensen die van aanpakken weten. Dat moet je ook zijn als je in een magazijn werkt. Dus het HR-ecosysteem sluit hier perfect bij aan.”

Dit artikel is eerder gepubliceerd in evofenedex magazine

Meer informatie

Het platform van het ministerie van Defensie voor in- en uitleen van personeel is te vinden op www.hr-ecosysteem.nl. Meer informatie over strategisch samenwerken is te vinden op www.supplychainsamenwerking.nl.