Buitenlandse vestiging: waar moet je juridisch rekening mee houden?

In ieder EU-land kun je een onderneming oprichten. Dit recht van vestiging is omschreven in artikel 49 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Buiten de Europese Unie (EU) kunnen lokale wettelijke vestigingsbeperkingen gelden. Het is mogelijk dat bepaalde markten of marktsectoren voor buitenlandse ondernemers gesloten zijn of dat de toegang aan bepaalde voorwaarden is verbonden. Of je kunt alleen een bedrijf opzetten samen met een lokale partner. Je moet rekening houden met diverse lokale vereisten ten aanzien van onder meer startkapitaal, registratie en vergunningen. Verder is het in veel landen een vereiste een natuurlijk persoon als bestuurder te benoemen. Zelfs binnen de EU zijn er verschillen in vestigingseisen. Daarom is het noodzakelijk je goed te laten informeren over de specifieke details van het betreffende land.

Rechtsvorm

Als je wilt starten met een buitenlandse vestiging, komt de vraag op welke rechtsvorm het meest passend is voor jouw nieuwe onderneming. Voor het beantwoorden van deze vraag zijn vooral beperking van aansprakelijkheid, zeggenschapsverdeling en ontwikkelingsmogelijkheden belangrijke aspecten. Daarnaast kan de keuze voor een bepaalde rechtsvorm ingegeven zijn door fiscale aspecten. Het kan ook voorkomen dat een bepaalde ondernemingsvorm van overheidswege wordt voorgeschreven. Bovendien moet je in sommige landen voor bepaalde rechtsvormen minimaal twee aandeelhouders hebben.

Bemensen

Een ander belangrijk aandachtspunt bij het oprichten van een onderneming in het buitenland, is het ‘bemensen’ van je onderneming. Is het aan te raden of misschien wel vereist (gedeeltelijk) lokale werknemers in dienst te nemen? Hiervoor moet je je goed in de actuele wettelijke eisen verdiepen. Zo zijn in de Verenigde Arabisch Emiraten (VAE) onlangs enkele aangescherpte vereisten geïntroduceerd, waaraan buitenlandse investeerders moeten voldoen. Als een buitenlandse onderneming een lokale vestiging opricht, dan heeft de beoogde activiteit invloed op de toegestane rechtsvorm en de vereisten van lokalisatie. Bij lokalisatie-eisen moeten bedrijven gebruikmaken van lokale goederen, diensten, ideeën en werknemers. Je kunt er in ieder geval van uitgaan dat er voorrang wordt gegeven aan werkzoekenden uit de VAE, voordat de instanties voor een buitenlander een werkvergunning zullen afgeven.

Boots on the ground

Wat zijn zoal de overwegingen van ondernemers voor het opzetten van een eigen vestiging? Xidoor uit Someren is actief op de Europese markt voor binnendeuren en -kozijnen en heeft verkoopkantoren in Nederland, Duitsland, Frankrijk, België en sinds kort ook in het Verenigd Koninkrijk (VK). Rick Boeijen, directeur International Business, geeft aan dat de strategische markten waar dit bedrijf een substantieel aandeel wil verwerven, vragen om een mentaliteit van boots on the ground. “Al naar gelang de ontwikkeling van de markt wordt het een verkoopkantoor en een agentennetwerk, of een buitendienst die bestaat uit lokale mensen. Doorgaans heeft een lokaal kantoor van ons een vliegende start omdat er al export is opgebouwd in zo’n land. Wij verplaatsen het contact naar het lokale kantoor om van daaruit verder te bouwen.”

Heeft de brexit Xidoor niet weerhouden bij de keuze voor het VK? Rick: “Vanuit een langetermijnvisie en onze ambitie een topvijfspeler in de EU te zijn en te blijven, moeten wij aanwezig zijn in de grotere bouwgerelateerde landen in Europa. Het Verenigd Koninkrijk voldoet aan dit kenmerk en het is een markt waar wij al langer deze ambitie hebben. De brexit heeft ons niet weerhouden; het gebrek aan voldoende woningen zal daar onverminderd hoog blijven.” Het aanstellen van de juiste countrymanager is volgens Rick een van de belangrijkste succesfactoren. “Daarnaast is het cruciaal tijd en aandacht binnen de organisatie vrij te maken voor het regelen van onder meer de juridische, fiscale en bancaire zaken.”

Verder groeien in Duitsland

De Holtense fabrikant van luchtverdeelapparatuur OC Waterloo is momenteel bezig een Duits verkoopkantoor op te richten om verder te kunnen groeien in Duitsland. “Jarenlang hebben wij de Duitse markt bewerkt via handelsagenten”, vertelt commercieel directeur Paul Lustig. “Samen met deze agenten zijn wij tot een leuke omzet gekomen maar verdere groei was via deze weg niet mogelijk. Vanwege de aard van onze producten vergt dit te veel tijd voor de agenten in relatie tot het geld dat zij ermee kunnen verdienen. Een groot voordeel is dat onze Duitse klanten binnenkort zaken kunnen doen met een Duits bedrijf; iets wat van doorslaggevend belang kan zijn. Daarnaast is het met deze vestiging mogelijk ons voor honderd procent te focussen op de Duitse markt. Leermoment voor ons was dat de directeur een natuurlijk persoon moet zijn en dat die persoon in Duitsland over zijn vergoeding belast wordt.”

Meer weten?

Wil je meer weten over de belangrijkste juridische aandachtpunten bij het oprichten van een onderneming in het buitenland? Vraag dan de geactualiseerde ‘Juridische checklist Eigen vestiging in het buitenland’ aan.