Coronavirus: de meestgestelde vragen en antwoorden

De Rijksoverheid heeft een lijst gepubliceerd met cruciale beroepsgroepen die de komende periode gebruik kunnen blijven maken van opvang voor kinderen op de kinderopvang, lagere school of middelbare school. Dit zijn beroepen die in de omstandigheden van het coronavirus vragen om een continue bezetting.

De lijst met beroepen is een richtlijn vanuit de Rijksoverheid, er is dus ruimte voor een eigen interpretatie. Er wordt wel gevraagd aan sectoren om een verantwoordelijkheid te nemen en de richtlijn niet te ruim te interpreteren. Onder de beroepsgroepen zorg en medicijnen kan ook worden verstaan goederenketens met zelfzorggeneesmiddelen en (baby-)verzorgingsproducten, maar niet schoonheidsproducten als make-up en parfum.

Aangezien voor de toelevering van de sectoren voedsel en zorg een functionerend logisitiek systeem essentieel is, vallen activiteiten als wegvervoer, spoorvervoer, binnenvaart en afhandeling op terminals ook onder de cruciale beroepsgroepen. Dit is alleen van toepassing indien er in deze operatie ook voedsel en zorgproducten wordt afgehandeld. Indien dit niet het geval is, dan geldt de regeling niet.

Werkzaamheden in zeehaven- en luchthavenlogistiek valt ook onder de cruciale beroepsgroepen. Het gaat hier om vitale sectoren die moeten blijven draaien, omdat ze anders een ontwrichtend effect hebben op het functioneren van de maatschappij. Navraag bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat leert dat ook de zeevracht en luchtvrachtactiviteiten van handels- en productiebedrijven onder deze uitzondering vallen.

Bij een besmetting met het coronavirus op de werkplek treedt direct het protocol van de GGD in werking. Deze adviseert bij een besmetting op de werkplek, op basis van de situatie en de soort werkplek, een combinatie van maatregelen. Lees in dit artikel welke maatregelen er moeten worden genomen.

Nee, een koortsscan door de werkgever is op dit moment niet toegestaan. Dit zijn medische gegevens die vallen onder strenge privacywetgeving. Je kan de medewerkers wel aangeven dat zij zich bij koorts en luchtwegklachten (zoals hoesten of kortademigheid) moeten melden bij de huisarts.  

Een medewerker mag niet zomaar thuisblijven uit angst voor het coronavirus. Het is aan de werkgever om (in overleg met de Arbodienst) de risico's op het werk te beoordelen en passende maatregelen te nemen. Is geen corona binnen het bedrijf vastgesteld of is hij/zij zelf niet besmet, dan zal de medewerker gewoon moeten komen werken. Het is van belang de angst bij de medewerker weg te nemen en te benadrukken welke maatregelen je als bedrijf hebt genomen. Als een medewerker zonder toestemming toch niet komt werken, dan geldt dit als werkweigering. 

Het is van belang om als werkgever een inschatting te maken van de actuele veiligheidsrisico’s voor de betrokken internationale chauffeur op basis van de reisadviezen van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Op de website van de International Road Union (IRU) is de laatste informatie per land in een pdf te vinden wat betreft afsluitingen en verboden. Kijk op deze website voor actuele wachttijden aan de grens. Daarnaast heeft de Europese Unie de rij- en rusttijdenregeling aangepast en verruimd.

Voor Frankrijk en Polen zijn via de ambassades de volgende berichten naar buiten gekomen.

Frankrijk

De Franse regering heeft gisteren aangekondigd dat zij maatregelen zal treffen om de doorstroming van de bevoorrading van winkels via de logistieke keten te verbeteren. Hoewel het personenvervoer in Frankrijk sterk is afgenomen, is dit niet het geval voor het goederenvervoer.

De Franse regering kondigde op 18 maart aan dat zij maatregelen zal treffen om de doorstroming van de bevoorrading van winkels via de logistieke keten te verbeteren. Deze maatregelen moeten de spelers in de verschillende schakels van de logistieke keten - wegvervoerders, havenautoriteiten, specialisten in de logistiek, verladers, supermarkten, groothandelaars en industrie, met name de voedingsindustrie - in staat stellen hun activiteiten uit te voeren.

Verschillende actoren in de sector hebben melding gemaakt van problemen die chauffeurs ondervinden om zich te verplaatsen als gevolg van politiecontroles of om eenvoudigweg toegang te krijgen tot sanitaire voorzieningen tijdens hun leveringen. De maatregelen, die op korte termijn zullen worden ingevoerd, moeten werknemers in staat stellen om zich naar de werkplek of de productiesite te begeven en om winkels of diensten open te houden die essentieel zijn voor de logistieke keten (tankstations met inbegrip van shops, wegcentra, garages voor vrachtwagens, sanitaire voorzieningen op parkeerplaatsen, enz.).

Waar nodig zullen ontheffingen worden toegestaan om de doorstroming van het vervoer te waarborgen. Binnenkort zal ook een decreet worden uitgevaardigd met de maatregelen ter bescherming van de gezondheid voor de werknemers in de logistieke keten. Dagelijks vindt er overleg plaats tussen de regering en de gehele sector om de ontwikkelingen te volgen en de nodige maatregelen te nemen.

update Opheffing 22 maart zondagrijverbod Frankrijk

Om tekorten aan te vullen die gedurende de crisis in alle geledingen zijn ontstaan wordt voor 22 maart het zondagrijverbod (za.22.00 – zo. 22.00uur) eenmalig opgeheven. Deze tijdelijke voorziening geldt ook voor alle buitenlands gekentekende voertuigen voertuigen met een MTM van meer dan 7,5ton
Het advies is nog steeds om de chauffeurs de bijgaande attesten mee te geven: Justificatif de déplacement professionnel: certificaat om te mogen rijden
Aangezien een chauffeur niet elke dag een certificaat van zijn werkgever kan krijgen, accepteert de politie nu certificaten die geldig zijn voor de hele periode.

Polen
Net als in Frankrijk heeft ook Polen gekozen voor een soort van attest voor chauffeurs. Zie hieronder de verwijzing naar de Poolse website

Advies om indien mogelijk, de passagiers- / bestuurderslocatiekaart van de website van de sanitaire inspectie alvast te downloaden en de ingevulde kaart bij de grenscontrole te tonen. Zie hiervoor de Poolse overheidswebsite. 

Per geval zal een inschatting gemaakt moet worden van de risico’s voor een veilige werkomgeving. Als de chauffeur uit een risicogebied komt, dan mag je hem of haar de toegang tot het terrein weigeren om het risico op besmetting te verkleinen. Kijk op deze pagina voor uitgebreide informatie.

Het RIVM raadt bedrijven aan om maatregelen te nemen. Dat kan door middel van een hygiëneprotocol.

Wellicht komt uw bedrijf in aanmerking voor de nieuwe regeling die het Kabinet heeft aangekondigd, waarbij tot 90 procent van het salaris wordt vergoed van werknemers die thuiszitten. De regeling is nog niet opengesteld, maar meer informatie staat al wel in dit artikel.

Het is nog onduidelijk wanneer schepen en vliegtuigen weer volledig operationeel zijn. De verwachting is dat het nog weken of maanden gaat duren. 

Controleer bestaande contracten waarvan de uitvoering (mogelijk) beïnvloed wordt door het coronavirus en check de algemene voorwaarden en andere relevante contractuele afspraken (zoals bijvoorbeeld de eventueel overeengekomen Incoterm®). Wat is er afgesproken ten aanzien van het niet (tijdig) nakomen van leveringsverplichtingen door jouzelf jegens de klant of door de leverancier jegens jou? Zijn er boetebepalingen opgenomen? Heb jij of je klant de mogelijkheid de order te annuleren? Is de schade uitgesloten of beperkt in een uitsluitingsclausule?

Ga allereerst na of er een overmachtsclausule in de algemene voorwaarden en de contracten is opgenomen. Of het coronavirus een geval van overmacht vormt, hangt af van de voorwaarden van de overmachtclausule zelf en de omstandigheden die hebben geleid tot het beroep op overmacht. Als de contracten en algemene voorwaarden niet voorzien in een overmachtsclausule val je terug op het toepasselijke recht voor een antwoord op de vraag of je aansprakelijk bent voor de niet (tijdige) levering.

Overweeg  een op het coronavirus gerichte overmachtsclausule op te nemen met een verplichting tot onderhandeling. Een dergelijke bepaling heeft alleen effect indien er tevens regels zijn opgenomen over het onderhandelingsproces; een regeling omtrent de trigger, de duur van de onderhandeling, eventuele conflictoplossing en de gevolgen van het mogelijk mislukken van de onderhandeling (bijvoorbeeld recht op beëindiging en verdeling van kosten en schade).

Overweeg alternatieve manieren om contractuele verplichtingen na te komen. Zijn er vervangende producten? Kan de productie naar een andere locatie worden verplaatst of kunnen andere transportmiddelen, personen of routes worden ingezet? Wanneer uit deze assessment blijkt dat dit lastig is, bespreek dan met de leverancier en klant of aanpassing van bestaande contracten nodig is en of er in nieuwe contracten rekening mee moet worden gehouden.

Bekijk je verzekeringspolis om te zien of er dekking is voor de schade als gevolg van het coronavirus (bedrijfsstagnatieschade). Neem contact op met je verzekeraar als je in je bedrijfsvoering getroffen wordt of dreigt te worden door de gevolgen van het coronavirus.

Schepen slaan Chinese havens over en hele afvaarten worden geannuleerd met als gevolg dat er minder schepen richting Azië varen. De schepen die deze havens nog wel aandoen zijn minder zwaar beladen, vanwege beperkte afhaalcapaciteit in de bestemmingshavens. Dit heeft een grote impact op de beschikbaarheid van scheepsruimte en containers, er komen minder containers vanuit Azië naar Europa. Hierdoor is er een tekort in Noordwest-Europa aan containers waardoor bepaalde rederijen een toeslag (Emergency Imbalance Surcharge) berekenen voor containers die vanuit Noordwest-Europa moeten worden verscheept.

Door het verminderd aantal afvaarten en congestie in de havens, gaan vervoerders allerlei toeslagen rekenen, zoals een congestietoeslag of de Peak Season Surchage (verhoogd tarief voor bepaalde periode in het jaar) die dit jaar eerder is ingevoerd. Ook zorgt congestie in de havens en beperkte afhaalcapaciteit voor oplopende demmurage-kosten en eventuele detention-kosten. 

Vervoerders zullen in de voorwaarden van de Bill of Lading clausules hebben opgenomen waar ze nu een beroep op kunnen doen. Er zullen maar weinig partijen zijn die hier vooraf over hebben onderhandeld met de vervoerder. Zo hebben bijna alle zeevervoerders een clausule opgenomen in de voorwaarden die voorziet in de mogelijkheid dat als het vervoer op enig moment wordt beïnvloedt of waarschijnlijk zal worden beïnvloed door hinder, risico, gevaar, vertraging, moeilijkheid of nadeel van welke aard dan ook, de vervoerder ervoor kan kiezen een alternatieve route te varen, een container op te slaan of een container in een andere haven te lossen (“achter te laten”) dan in de Bill of Lading is opgenomen. Het coronavirus en de daarop genomen maatregelen zullen een beroep hierop rechtvaardigen. Voorts mag de vervoerder dit op grond van deze clausule eenzijdig, naar eigen goeddunken en zonder voorafgaande melding aan de Merchant (waaronder iedereen wordt gedefinieerd die betrokken is bij de zending) doen. Het inzetten van deze clausule zal verder geen afbreuk doen aan het recht van vervoerder op betaling van de volledige vrachtprijs, terwijl daarnaast de Merchant ook voor de kosten mag opdraaien die verder voortvloeien uit het “achterlaten” van de container.

Tegen deze bedingen kan de ladingbelanghebbende vrij weinig doen. Rederijen vervoeren goederen voor vele opdrachtgevers en bedingen daarop in hun standaardvoorwaarden grote vrijheden, die ten nadele kunnen uitpakken van de andere partijen betrokken bij de uitvoering van de vervoerovereenkomst. Zo bedingen zij onder andere dat zij niet gehouden zijn instructies of wijzigingen op te volgen. Betekent dit dat je helemaal niets kunt doen? Nee, zowel afzender als ontvanger kunnen actief  bij de zeevervoerder informatie opvragen over wijzigingen in het vaarplan om aan de hand daarvan eventuele kostenbeperkende maatregelen te kunnen nemen en de eindklant en/of ontvanger te informeren. Om demurrage-kosten te beperken kan men proberen bij de rederij meer vrije dagen te bedingen.

Wie de uiteindelijke kosten, welke samenhangen met het zeevervoer, moet dragen moet worden bepaald op basis van de koopovereenkomst en de daarin opgenomen Incoterms. Daarnaast is het raadzaam om na te gaan of er een goederentransportverzekering is afgesloten, die mogelijk in enige vorm de schade dekt. 

Omdat het coronavirus nu ook op verschillende plaatsen in Europa is, kunnen wegvervoerders zich genoodzaakt zien om bepaalde maatregelen te treffen. Wat betreft ritten naar gebieden die in quarantaine zijn gesteld, heeft de wegvervoerder het recht om een rit te weigeren. Hij heeft immers een bepaalde zorgplicht naar zijn werknemers toe. Dat speelt ook een rol wanneer er sprake is van eigen vervoer. Indien de vervoerder al onderweg is naar een bepaald gebied, en dit gebied wordt tijdens de reis in quarantaine gesteld, kan er overleg worden gepleegd met de afzender. De afzender heeft in het wegvervoer de mogelijkheid om te overleggen en instructies te geven. De vervoerder heeft wel recht op vergoeding van eventuele gemaakte kosten naar aanleiding van de instructies.

Voor zover op dit moment bekend is heeft het coronavirus nog geen effect op vervoer dat over het spoor plaats vindt. In de binnenvaart wordt er een enorme terugloop van gebruik van deze modaliteit geconstateerd simpelweg omdat er minder containers zijn die doorgevoerd worden van de havens naar het achterland. Wat betreft luchtvervoer zien we dat deze vervoerders niet op bepaalde luchthavens vliegen en daarom vluchten annuleren. Doorgaans zijn luchtvervoer en zeevervoer elkaars alternatieven, maar bij beide modaliteiten is er sprake van een terugloop van capaciteit.

Nee, want de goederentransportverzekering heeft enkel betrekking op directe en materiële schade. Dit betekent dat schade welke geleden wordt omdat de zending te laat op de plaats van bestemming aankomt (en daardoor bijvoorbeeld de productie stil ligt) niet voor vergoeding in aanmerking komt. Daarnaast heeft de verzekering enkel betrekking op materiële schade, dat betekent dat er goederen vernield, beschadigd of verloren moeten zijn gegaan ten gevolge van het virus (ladingschade). Hoe het coronavirus tot gevolg kan hebben dat er schade aan de goederen ontstaat is niet meteen duidelijk, maar bij bederfelijke goederen kan men zich daar iets bij voorstellen.

Echter zal schade ontstaan omdat de goederen vergaan of de kwaliteit daarvan verminderd ten gevolge van maatregelen welke zijn genomen naar aanleiding van het coronavirus, vaak ook niet door een polis gedekt worden.

Ook kan er geen beroep meer worden gedaan op het coronavirus als schadeveroorzakende gebeurtenis op het moment dat iedereen er wereldwijd mee bekend is. De kosten en/of schade die je lijdt zijn immers op dat moment te voorzien en worden niet meer door een verzekering gedekt. Je kunt immers geen brandend huis verzekeren tegen schade.

Er bestaan overigens wel polissen en clausules die dekking bieden voor schade ontstaan omdat de lading de bestemmingshaven niet bereikt en er daarom extra kosten gemaakt moeten worden. Deze schade wordt dan door de polis geheel of gedeeltelijk gedekt. Of je recht hebt op vergoeding van deze kosten moet beoordeeld worden aan de hand van je polis.  

Voor schade welke ook onder ‘normale’ omstandigheden ontstaat geldt nog wel de dekking, ook als dit in een risicogebied plaatsvindt. Stel je voor dat er in Italië een ongeval gebeurt waardoor de lading beschadigd raakt, dan zal deze schade nog wel door de transportgoederenverzekering gedekt worden. Zolang de ontstaansreden dus niets met het coronavirus te maken heeft of met de maatregelen die de lokale overheid naar aanleiding van het coronavirus heeft genomen, geldt er nog een dekking.

Ketenintransparantie komt bij het grootste deel van de bedrijven voor. Praat aan de inboundkant goed met leveranciers en probeer via hun te achterhalen waar halffabricaten en grondstoffen ingekocht worden. Let op dat er ook belemmeringen kunnen zijn aan de outbound zijde. Als jouw klant levert aan een gebied dat getroffen is door het coronavirus kan dit (tijdelijk) een negatief effect op de vraag hebben. Een handige tool voor het in kaart brengen van je gehele supply chain is te vinden op sourcemap.com.

Dit is per bedrijf en supply chain anders. Afhankelijk van hoe de supply chain is ingericht, ga je de effecten eerder of later merken. Hoe langer de supply chain is, hoe meer voorraad erin zal zitten. Korte supply chains die flexibel inspelen op constant veranderende vraag zullen de gevolgen eerder merken.

Daarom is het belangrijk om de verkoopcijfers met betrekking tot vraag naar het product goed in de gaten te houden. Als je dit afzet tegen de voorraad die aanwezig is op de verkooppunten en de distributiecentra kun je uitrekenen hoe lang je probleemloos kunt leveren.

Daarnaast kunnen er nog producten onderweg zijn. Praat hierover met leveranciers. Drewry beschikt over data van transportmodaliteiten. Daarmee kun je een inschatting maken of jou productstromen nog doorgang vinden of niet. Let op dat de effecten ook positief kunnen zijn. Als je een leverancier bent van hygiëne- en schoonmaakmiddelen zal de vraag naar je product flink kunnen toenemen.

Dit kun je doen, maar doe dat alleen als het echt noodzakelijk is. Het is belangrijk dat je weet hoeveel voorraad er in de keten zit en hoeveel mensen vragen om deze voorraad. Overleg dit met leveranciers. Op het moment dat je nu extra gaat inkopen trek je in een korte periode (alle) voorraad uit de keten wat inefficiënties veroorzaakt. Het levert tijdelijke pieken op in capaciteit van transportbewegingen en opslagcapaciteit. Als je besluit toch extra te bestellen (ook als bijvoorbeeld de vraag nu juist toeneemt door het coronavirus), communiceer goed met je supply chain partners. Communiceer duidelijk hoeveel en waarom je besteld. Bestel je extra? Vertel dit. Voorkom het zogenoemde bullwhipeffect. Kijk of je kunt sturen door nauw contact met toeleveranciers en afnemers. Werk goed samen, communiceer. Hetzelfde geld voor je logistiek dienstverlener. Als je tijdelijk meer transportbewegingen nodig hebt, meld dit zodat ze de capaciteit tijdelijk verhogen en niet voor de lange termijn.

De bepaling dat werkgevers met terugwerkende kracht de hoge WW-premie moeten afdragen voor vaste werknemers die in een kalenderjaar meer dan 30 procent hebben overgewerkt (herzieningsgrond b onder vraag 1.13), kan tot onbedoelde effecten leiden in sectoren waar door het coronavirus veel extra overwerk nodig is, bijvoorbeeld in distributiecentra en de zorg. Om die reden is besloten deze regeling aan te passen. De minister van SZW werkt deze aanpassing, die voor kalenderjaar 2020 zal gelden, zo spoedig mogelijk uit. Bron: UWV

Onderstaand tref je een voorbeeld aan van een bepaling die je zou kunnen opnemen in je offerte in verband met het coronavirus. Uiteraard dient deze aangepast te worden aan de specifieke bedrijfssituatie en de omstandigheden.

Deze bepaling  moet je wel in samenhang met de overige algemene leveringsvoorwaarden zien. Zo zal het voorbehoud van tussentijdse prijswijziging en langere leveringstermijn in lijn moeten zijn met de (gebruikelijke) bedingen in de algemene voorwaarden hierover (aanbod is herroepelijk, een leveringstermijn is geen fatale termijn). Tevens zullen de algemene voorwaarden een overmachtsclausule moeten bevatten, waarbij niet-nakoming geen schadevergoedingsplicht met zich brengt en pas na een bepaalde periode een ontbindingsgrond voor beide partijen vormt.

Corona-clausule:

‘Be aware: the outbreak of the coronavirus can lead to longer delivery times and the use of other transport modes and may lead to higher prices for our products. This condition is part of our sales and delivery terms.’

Belangrijk is om deze bepaling expliciet onderdeel te maken van de offerte. Vermeld deze bepaling op een plek boven de handtekening (dus niet in kleine letters onderaan de offerte). Tevens is van belang dat de offerte inclusief deze voorwaarde wordt geaccepteerd. Dus wees alert op een eventuele tegenwerping door de klant.

Ja, zonder tegenbericht gaan de cursussen door.

Deelname kun je verplaatsen. Dit kan kosteloos tot 3 weken voor aanvang van de cursus.
Vanaf 3 weken voor aanvang van de cursus wordt 50 procent van het verschuldigde bedrag extra in rekening gebracht.

Deelname kun je kosteloos annuleren tot 3 weken voor aanvang van de cursus.
Bij annulering vanaf 3 weken voor aanvang van de cursus is het volledige cursusbedrag verschuldigd en vindt geen restitutie plaats.

Wij zullen de inschrijving in overleg verplaatsen naar een passend ander startmoment. Wanneer dit niet mogelijk of wenselijk is, restitueren we de reeds betaalde bedragen volledig.

Ja, wij zullen de alternatieve mogelijkheden om de cursus te vervolgen voorleggen. Hiervoor berekenen we zullen geen extra kosten.

De reeds betaalde bedragen zullen naar rato worden gerestitueerd.

evofenedex volgt de richtlijnen van het RIVM, voor de belangrijkste maatregelen van dit moment kan je terecht op rivm.nl/coronavirus

Wij vragen onze cursisten om de les te verlaten en dit te melden bij de cursusadministratie van evofenedex. Voor het vervolgen van de cursus zullen wij alternatieve mogelijkheden voorleggen. Hiervoor berekenen we geen extra kosten.

evofenedex volgt de richtlijnen van het RIVM, voor de belangrijkste maatregelen van dit moment kan je terecht op rivm.nl/coronavirus