Als er geen akkoord zou zijn gesloten tussen VK en de EU zouden invoertarieven moeten worden toegepast, volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie. Het akkoord tussen het VK en de EU is een vrijhandelsverdrag. Dat betekent dat preferentiële tarieven van 0 procent gelden voor goederen die aan de oorsprongsvoorwaarden van het akkoord voldoen. De oorsprongsregels in het akkoord zijn vastgelegd op basis van bilaterale cumulatie. Dit betekent dat input vanuit zowel de EU als het VK mag worden meegeteld om de benodigde drempels voor het tarief- en quotavrije markttoegang te behalen.
Oorsprongscertificaten en leveranciersverklaringen
Om een beroep te doen op de verlaagde (0 procent) tarieven is een bewijs van oorsprong nodig. Dit bewijs kan worden afgegeven als goederen voldoen aan de product-specifieke eisen die in de bijlage van het akkoord zijn opgenomen. Om dat te kunnen aantonen is in veel gevallen een verklaring nodig van de leverancier van de grondstoffen (de leveranciersverklaring).
Algemene criteria voor het bepalen van oorsprong
Het brexitakkoord maakt gebruik van de gebruikelijke eisen voor oorsprongsverkrijging de tariefpostverspringing op 2, 4 of 6 cijferniveau, waarde en gewichtseisen (bepaald deel van het de nettomassa of af fabriekwaarde). In veel gevallen mag een beperkte hoeveelheid goederen van buiten het VK of de EU worden gebruikt zonder dat dit invloed heeft op de preferentiële oorsprong.
Specifieke eisen bij oorsprong
Bovenop de product-specifieke eisen in de overeenkomst komen soms nog extra eisen voor het verkrijgen van een verklaring van preferentiële oorsprong. Deze eisen gelden dan naast de hoofregel, tariefpostverspringing of waarde of gewichtscriterium. Het is dus van groot belang dat bedrijven zich goed verdiepen in de specifieke regels die gelden bij uitvoer naar het VK of invoer in de EU.
Aantonen oorsprong
Oorsprong moet op basis van de Brexit deal worden aangetoond door middel van een attest van oorsprong of (voor regelmatige zendingen van dezelfde goederen) de importers’ knowledge in het kader van REX (registered exporter). Voor het verkrijgen van een registratie in REX moet een aanvraag worden ingediend. Na de aanvraag ontvang je een registratienummer dat op aangiften moet worden vermeld. Ondanks dat het niet voor alle zendingen noodzakelijk is een registratie aan te vragen, bijvoorbeeld zendingen met een factuurwaarde tot 6000 euro, doe je er wel verstandig aan om je bedrijf wel te laten registreren. Je kunt dit doen via een link op de website van de douane. Nadere informatie is te vinden via deze link. Let er daarbij op de deze informatie nog niet is aangepast op de nieuwe situatie rondom het VK. Wel gelden alle procedures zoals daar beschreven. Aangezien de aanvraagprocedure enige tijd in beslag neemt kan in de periode waarin u nog geen Rex-registratienummer hebt een voorlopige aangifte worden gedaan waarbij het Rex-registratienummer nog niet wordt vermeld. Dit is mogelijk vanaf het moment dat de aanvraag door de douane is ontvangen.
EU-Oorsprong bij derde landen
In relatie tot landen waarmee de EU een handelsakkoord heeft afgesloten tellen goederen uit het VK niet meer mee voor de EU-oorsprong. Bedrijven moeten er dus vanaf 1 januari 2021 op letten dat onderdelen uit het Verenigd Koninkrijk niet meer meetellen bij de bepaling van de preferentiële oorsprong. Gebruik van een preferentiële regeling waarbij Britse producten of onderdelen zijn meegeteld voor het bereiken van de EU-oorsprong kan in beginsel het doen van een onjuiste aangifte opleveren bij de handelsakkoorden die de Europese Unie met andere derde landen heeft afgesloten.