Aviko versterkt customs compliance met Centralised Clearance

Het takenpakket van Peters is veelomvattend en divers. “Allereerst beoordeel ik welke HS-code nieuwe producten moeten krijgen en doe ik BTI-aanvragen. Niet om goederen te importeren, maar om aan de klant te kunnen laten zien dat we de juiste HS-code gebruiken bij uitvoer. Op basis van zo’n BTI ofwel Bindende Tariefinlichting neemt de Douane een bindende beslissing over de goederencode van een specifiek product. Momenteel hebben we ruim tien BTI-aanvragen lopen. Voor het onderbouwen van oorsprong en leveranciersverklaringen onderhoud ik contact met de Kamer van Koophandel. Daarnaast houd ik het AEO-dossier bij voor België en Nederland. Momenteel werken we aan onze AEO-vergunning in Duitsland. Tot slot houd ik zicht op het naleven van sancties, directe en indirecte vertegenwoordiging en begeleid ik alle fysieke controles van de Douane. Al met al een hele waslijst, maar het is een leuke uitdaging.”

Peters werkt nauw samen met collega’s die zich bezighouden met exportdocumenten, klantenservice, containerplanning en transport. “Met hen overleg ik regelmatig hoe dingen gaan en hoe we zaken kunnen verbeteren. Voor het bijhouden van de AEO-dossiers spreek ik ook met inkoop en finance. Dat is het leuke van AEO: dat je met alle afdelingen te maken hebt.”

Geen dag hetzelfde

De customs compliance officer vindt zijn baan vooral leuk omdat geen dag hetzelfde is. “Het geeft mij veel voldoening samen met collega’s te werken aan het optimaliseren van de compliance van Aviko. Zo hadden we eens een issue met de Douane, omdat onze bescheidcodes [specifieke cijfer- of lettercombinaties die in een douaneaangifte verduidelijken welke documenten, vergunningen of certificaten aan een zending gekoppeld zijn, red.] niet helemaal klopten. Dat probleem hadden we gelukkig snel verholpen. Als je dan van de Douane hoort dat je goed bezig bent, geeft dat een goed gevoel. Een minder leuke kant van mijn functie is dat er soms collega’s zijn die je erg van de regels vinden. Maar in de jaren dat ik nu bezig ben op dit vakgebied, merk ik dat collega’s en collegabedrijven van ons moederbedrijf Cosun mij steeds vaker om raad vragen bij douanezaken.”

Het in 1962 opgerichte Aviko verwerkt ruim 2 miljoen ton aardappelen per jaar, verspreid over 11 productielocaties in Nederland, België, Duitsland, Polen en China. Hier werken in totaal 2500 mensen. Met een portfolio van ruim 100 onderscheidende aardappelproducten is het bedrijf actief in meer dan 110 landen. Sinds 2002 maakt Aviko deel uit van Royal Cosun, een toekomstgerichte en toonaangevende agrarische coöperatie met circa 11.000 telers als leden. Aviko is een export­bedrijf in hart en nieren. Behalve vanuit de hoofdvestiging in Steenderen, waar onder meer het Customer Service Center zit, werkt Aviko voor zijn export ook met verkoopkantoren in Italië en Polen. Voor andere landen zijn er vertegenwoordigers en overzee werkt het bedrijf met agenten.

Klanten ontzorgen met DDP

“Wie door onze screening komt, en daarbij kijken we ook naar sanctielijsten, beleveren wij graag”, zegt Peters. “Onze belangrijkste exportmarkten zijn de Benelux, Duitsland en het VK. Om onze klanten te ontzorgen leveren wij in het VK volgens de ICC Incoterms®-regel DDP [Delivered Duty Paid, red.]. Net als in Zwitserland, Canada, de VS en Australië, dat is vrij uniek.”

Als we Peters vragen wat voor Aviko de grootste uitdagingen zijn op het gebied van customs compliance, antwoordt hij direct: “Het verhogen van de importtarieven in de VS van 8 naar 14 procent heeft zeker impact op onze verkoop. Contractueel konden we alle extra kosten na twee maanden door­berekenen aan onze klanten. Dat hebben we ook gedaan. We hebben onze klanten vanaf het begin hiervoor gewaarschuwd. Als de VS hun invoertarieven verhogen, zijn wij helaas genoodzaakt deze kosten door te belasten aan de klant.”

De Europese ontbossingsverordening (EUDR) was afgelopen anderhalf jaar een andere grote uitdaging. “Vooral door alle onduidelijkheid. Maar doordat Cosun dit heeft opgepakt voor de hele coöperatie, zijn we nu goed voorbereid op de invoering van de nieuwe regels. Onze coöperatie vindt dat we de aarde in bruikleen hebben en wil die daarom zo min mogelijk belasten met het produceren van haar producten”, vertelt Peters. “Daarnaast hebben wij veel gehad aan de goede uit­wisseling van informatie en kennis in de Themagroep Ontbossing van evofenedex. Daar bespreken we diverse zaken. Bijvoor­beeld of HS-codes gerelateerd zijn aan de EUDR en of je eindgebruiker bent of dat het om doorverkoop gaat.” Noot van de redactie: de Europese Commissie heeft op 23 september 2025 aangekondigd dat zij overweegt de inwerkingtreding van de EUDR opnieuw met een jaar uit te stellen.

Nieuwe DWU uitdaging op zich

Ook het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) bezorgt Peters extra werk. “Zelf hebben wij geen goederen die onder CBAM vallen. Maar zodra wij een nieuwe productlijn bouwen, raakt het ons wel, omdat ijzer, staal en aluminium CBAM-plichtig zijn. Daarom check ik elke maand de onderdelen die wij voor onze machines bestellen, om te kijken of wij daarvoor CBAM-plichtig zijn. Net als EUDR is CBAM al met al een stevige uitdaging. Dat geldt ook voor CERTEX [een systeem waarmee de afhandeling van douaneaangiften verder wordt geautomatiseerd, red.]. Ook daar zullen we mee aan de slag moeten. Want laten we eerlijk zijn: het werk van de Douane draaide voorheen alleen om in- en uitvoer­documenten, maar vanuit Brussel krijgt de Douane steeds meer controletaken voor het Europese verduurzamingsbeleid. Het nieuwe Douanewetboek van de Unie is een uitdaging op zich. Daar heb ik mij nog niet heel erg in verdiept. Omdat er zo veel landen over moeten beslissen, is de implementatie een lang verhaal. Maar als bedrijfsleven wil je altijd sneller lopen dan de Europese Unie.”

Een laatste uitdaging is het groeiend aantal sanctielijsten. Peters: “Om onze compliance te waarborgen moeten we daar veel energie in stoppen. Wij doen geen zaken meer met Rusland, omdat wij niet met dat land geassocieerd willen worden. Maar er zijn meer landen die op sanctielijsten staan, zoals Venezuela en Syrië. Om compliant te blijven moeten klanten in het laatstgenoemde land een end-userverklaring tekenen. Daarin staat dat ze onze producten alleen in hun eigen land mogen verkopen, zodat ze niet in bijvoorbeeld Rusland terechtkomen. Ook hebben we een programma waarmee we checks uitvoeren op klanten en leveranciers. Vanuit AEO wordt immers verwacht dat je klanten controleert. Hiervoor werk ik nauw samen met finance.”

Digitalisering staat bij Aviko hoog op de agenda. “Allereerst vanuit milieuoogpunt, maar ook omdat papieren documenten kwijt kunnen raken en je er niet meer snel genoeg mee kunt werken. Al onze douaneformaliteiten doen wij allang digitaal. Vanuit ons SAP-systeem sturen we alle gegevens door naar ons douanesysteem en van daaruit naar de Douane, de vervoerders en de vrieshuizen. Zo gaan alle exportdocumenten rechtstreeks naar de mensen die ze nodig hebben”, legt Peters uit.

Alles vanuit één punt

Over het digitaliseren van Europese douaneprocessen zegt hij: “De Nederlandse Douane is in de Europese Unie (EU) een voorloper die de laatste jaren flinke stappen heeft gezet met vernieuwingen. Een goede zaak, maar het mag van mij wel iets sneller. Bovendien zijn er nog te veel storingen. Momenteel kijken wij naar Centralised Clearance (CC) om het aangifteproces te vereenvoudigen. Want als AEO-Full-gecertificeerd bedrijf kunnen we met een CC-vergunning al onze douaneaangiften doen vanuit Nederland, waar we gevestigd zijn, ook als de goederen zich in een andere lidstaat bevinden. Belangrijk daarbij is dat we bijna al onze douanezaken naar Steenderen halen. Vanuit één punt kunnen wij alles beter aansturen en zijn we in gesprek met maar één douanedienst. Hierdoor zijn beide partijen beter in control. Want in elk land werken de douaneregels net ietsje anders. Daarom voeren wij alles uit onder Aviko B.V. Dit doen wij door alle buiten Nederland geproduceerde producten, zodra ze op een pallet staan, meteen te verkopen aan Aviko B.V. Dat we niet uit meerdere bv’s bestaan, is een van onze sterke punten en biedt ook voordelen op het gebied van belastingen en btw. Door vanuit één bv te opereren, kunnen wij makkelijk aantonen dat wij niet aan witwaspraktijken doen.”

Aviko is sinds 1984 lid van evofenedex. “Wij vinden het belangrijk op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen op het gebied van logistiek en douane. De community’s van evofenedex leveren daar een goede bijdrage aan”, aldus Peters. Zelf is hij lid van de thema­groepen Ontbossing en Handelspolitiek Verenigde Staten en de Trade Compliance Community. “Het is erg mooi samen op te trekken met bedrijven die tegen dezelfde uitdagingen aanlopen. Zo had een ander lid­bedrijf onlangs problemen met de invoer in het VK. Ik heb toen een setje van mijn invoerdocumenten naar hem toegestuurd en gezegd ‘Kijk ernaar, houd het voor jezelf en als je vragen hebt, kun je me bellen’. evofenedex levert zelf ook waardevolle informatie zoals stappenplannen, templates en lijsten voor EUDR en CBAM. Een absolute meerwaarde is dat de vereniging alle informatie verzamelt en zaken die problemen opleveren voor het bedrijfsleven aankaart bij de Douane en in Brussel.”

Lekker interactief bezig

De complete douaneleerlijn van evofenedex vindt Peters heel nuttig om je te ontwikkelen in het vak. “Zelf heb ik dit jaar de declarantenopleiding gedaan en gisteren heeft jullie docent Sonja van Hall hier in Steenderen een Incoterms®-training gegeven. Tijdens zo’n incompanytraining ben je lekker interactief bezig met je collega’s en komen er goede vragen los. En elk jaar bezoek ik de Dag van de Declarant om up-to-date te blijven. Dus 18 november zien we elkaar weer!”