23-10-2024
Kosten wegtransport blijven stijgen
KPanteia: normalisatie blijft uit in 2025
De kosten van het wegtransport stijgen volgend jaar met 3,6 tot 5,1 procent. Die verwachting spreekt onderzoeksbureau Panteia uit in het rapport ‘Kostenontwikkelingen in het wegvervoer 2024-2025’. Van zowel vervoerders als verladers worden inspanningen verwacht.
De belangrijkste conclusie van het nieuwste Panteia-rapport is dat de kosten van het wegvervoer in 2025 bijna net zo sterk omhooggaan als dit jaar. De eerder verwachte normalisatie blijft uit, constateren de onderzoekers.
Onderzoeksbureau Panteia brengt elk jaar, in opdracht van evofenedex en TLN, de kostenontwikkelingen in het wegvervoer in kaart. Voor 2025 voorspelt het bureau dat, exclusief brandstoffen, de wegvervoerskosten toenemen met een percentage tussen de 3,6 en 5,1. Die cijfers zijn redelijk in lijn met die van dit jaar; in de eerste negen maanden van 2024 varieerde de kostenontwikkeling tussen de +3,0 en +5,2 procent. Dat is exclusief specifieke marktomstandigheden en, zoals gezegd, brandstofkosten. Er is weinig verschil als bij de verwachting voor 2025 het verschil tussen realisatie en raming over 2024 erbij wordt betrokken. Dan zijn de kostenstijgingen tussen de 3,7 en 5,0 procent. Ook dat is een cijfer exclusief brandstofkostenontwikkeling en exclusief ‘relaties met ferrydiensten’.
“De kosten zijn nog steeds niet op het niveau van vóór 2022”
Manager Vervoer bij evofenedex.
Inspanning
Thomas Reitsma, manager Vervoer bij evofenedex, is niet heel erg verbaasd over de nieuwe cijfers. Ze passen volgens hem in een trend die zich de afgelopen twee jaar manifesteerde. “Waar de stijgingen in het verleden – zoals in de jaren 2020 en 2021 – tussen de 0,7 en 1,9 procent lagen, zijn de vervoerskosten na 2021 procentueel fors toegenomen. Extreme uitschieters waren de COVID-19-jaren. Hoewel de kosten nu beperkter zijn gestegen, is het niveau van de jaarlijkse kostenontwikkelingen voor het weg- en intermodaal vervoer nog steeds niet teruggekeerd naar dat van vóór 2022. Daarbij staan logistieke dienstverleners voor de uitdaging om hun werkzaamheden steeds verder te verduurzamen. Dat vraagt om een gezamenlijke inspanning van opdrachtgever en opdrachtnemer in het goederenvervoer. Het belangrijkste doel daarvan is de efficiëntie verder te verbeteren en de kosten onder controle te houden.”
Ook voor wat betreft de loonkosten houden 2024 en ’25 gelijke tred. In 2024 stegen de loonkosten ten opzichte van 2023 met 5,47 procent. De verwachte loonkostenontwikkeling voor 2025 wijkt daar nauwelijks van af: +5,52 procent. Die verwachting is gebaseerd op het cao-akkoord, dat in loonstijgingen voorziet van 4 procent per 1 januari 2024, 2 procent per 1 juli van dit jaar en 4 procent per 1 januari 2025. De brandstofkosten stegen in 2024 ten opzichte van 2023 met gemiddeld 0,8 procent. De gerealiseerde kostenontwikkeling (inclusief brandstofkosten) in 2024 varieert daardoor tussen de +4,1 en +5,2 procent. Veel transportbedrijven hanteren om die reden inmiddels een brandstofclausule om de fluctuaties in de dieselprijs op te vangen. Ook passen transporteurs en verladers soms een energieclausule toe om fluctuaties in de prijs van elektriciteit en gas gedeeltelijk op te vangen.
“Duurzaam vervoer wordt steeds belangrijker voor onze achterban”
Beleidsadviseur bij evofenedex.
Uitdagingen
Namens evofenedex was beleidsadviseur Ricky Voorn betrokken bij de samenstelling van het rapport ‘Kostenontwikkelingen in het wegvervoer 2024-2025’. Voorn concludeert dat in het wegvervoer duurzaamheid een factor van belang begint te worden. “Zowel vanuit de behoefte van de klant als door wetgeving is duurzaam vervoer steeds belangrijker geworden voor onze achterban. Verladers en vervoerders moeten intensief samenwerken om de CO2-uitstoot in het transport te verminderen. Dat vraagt om meer communicatie, flexibiliteit en wellicht zelfs een andere manier van kijken naar logistiek van zowel de vervoerder als de verlader. De introductie van de eerste zero-emissiezones in januari 2025 zal
daarbij mogelijk een eerste uitdaging vormen, maar daarna moeten de partijen vooral niet achterover leunen. Beide partijen moeten samenwerken om deze transitie soepel te laten verlopen”, stelt Voorn.
“Daarna moeten de partijen vooral niet achterover leunen”
Panteia verwacht dat in 2025 de rentekosten van het materieel met 25,2 procent toenemen en de verzekeringskosten met 5,6 procent. De rekeningen voor reparatie en onderhoud stijgen naar verwachting met 3,8 procent. Voor bestelauto’s met een dieselmotor neemt de aanschafprijs fors toe door het vervallen van de vrijstelling voor de bpm vanaf 1 januari 2025. Elektrische bestelauto’s houden wel hun bpm-vrijstelling. Naast reguliere ontwikkelingen zijn er nog specifieke marktomstandigheden die invloed kunnen hebben op de kostenontwikkeling. Denk aan duurzaamheidsverplichtingen – bijvoorbeeld vanuit de Europese richtlijn Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), die bedrijven verplicht om te rapporteren over hun impact op de mens en het klimaat – de smart tacho 2 en cybersecurity. Panteia beschrijft de invloed van deze ontwikkelingen op de bedrijfsvoering uitvoerig in het rapport.
Tolkosten
Bij de ontwikkeling van de tolkosten is de differentiatie naar CO2-emissieklassen meegenomen. Deze brengt met zich mee dat de tolkosten voor zero-emissievoertuigen en Euro 6-auto’s steeds meer van elkaar gaan verschillen. In Nederland speelt dit overigens pas vanaf 2026, als de vrachtwagenheffing wordt geïntroduceerd. Nieuw in de rapportage van Panteia is de uitbreiding van de kostenontwikkeling voor zowel begeleid als onbegeleid vervoer naar Engeland. De Brexit zorgt ook daar regelmatig voor veranderingen.
Guus Peters
Guus Peters e.a.