Is exclusiviteit met een handelsagent vanzelfsprekend?

Wat is exclusiviteit?

Alvorens in te gaan op de centrale vraag in dit artikel, is het goed om eerst het begrip exclusiviteit uit te leggen. Exclusiviteit van een handelsagent houdt in dat de agent als enige het recht heeft (alleenrecht) om te handelen in een bepaald toegewezen gebied. In de praktijk zie je dat exclusiviteitsafspraken vaak worden gemaakt op basis van land, regio of afzetgebied, maar je kunt deze ook maken op basis van een bepaalde klantenkring of productgroep.

Ledenvraag

Onderstaande vraag ontvingen onze jurist recent van een lidbedrijf:

Wij werken al jaren met een handelsagent die actief is in de Benelux. Wij willen werken met een tweede handelsagent in dit gebied. De eerste handelsagent stelt dat dit niet kan, omdat hij exclusief is toegewezen aan dit gebied. Wij hebben onze agentuurovereenkomst bekeken en kunnen hierin niets over exclusiviteit terugvinden. De overeenkomst is opgesteld naar Nederlands recht en een Nederlandse rechter is bevoegd verklaard om kennis te nemen van geschillen. Heeft de handelsagent gelijk?

Het antwoord van de evofenedex jurist:

Allereerst: een samenwerking met een handelsagent zonder een exclusiviteitsclausule in de agentuurovereenkomst raad ik altijd af, sterker nog dit is één van de belangrijkste onderdelen. De wetgeving over handelsagenten is gebaseerd op de Europese Agentuurrichtlijn en is in Europese lidstaten geïmplementeerd in nationale wetgeving. Toch zijn er verschillen op nationaal niveau. Zo is er op grond van Nederlands recht altijd een vermoeden van exclusiviteit van de handelsagent. Zelfs als hierover niets is opgenomen in een overeenkomst. Echter, op grond van Belgisch recht wordt dit vermoeden niet aangenomen en moet je de exclusiviteit dus expliciet overeenkomen. In dit geval is er sprake van exclusiviteit omdat de overeenkomst is opgesteld naar Nederlands recht en er dus een vermoeden van exclusiviteit is voor de handelsagent. Overigens wordt niet alleen gekeken onder welk nationaal recht de samenwerking valt, maar ook naar de aard (was de samenwerking in het verleden exclusief of niet) en de duur van de samenwerking.

Mijn advies: Zorg ervoor dat het onderwerp exclusiviteit goed is omschreven als je een nieuwe agentuurovereenkomst afsluit en loop meteen ook even bestaande overeenkomsten na en pas deze indien nodig aan. Beoordeel en omschrijf hierbij ook of je als bedrijf ook actief wil zijn in gebieden waar handelsagenten zijn ingeschakeld.

Een samenwerking aangaan met een handelsagent brengt verschillende verplichtingen met zich mee. Zonder goede overeenkomst is het risico op geschillen groot. Heb jij vragen over samenwerkingen met handelsagenten en/of distributeurs? Neem dan contact op met de juristen van evofenedex via telefoonnummer 079 34 67 346 of online. Let op: deze dienst is alleen beschikbaar voor leden van evofenedex.