04-12-2024
Ben jij al EUDR-ready?
BStappenplan helpt je met ontbossingsverordening
Vanaf 2026 moeten Nederlandse bedrijven voldoen aan de Europese ontbossingsverordening. Een uitleg van de nieuwe verplichtingen en hoe ondernemers zich hierop kunnen voorbereiden.
De ontbossingsverordening (EUDR), bedoeld om de bijdrage van Europa aan wereldwijde ontbossing te beperken, zou eerst op 30 december 2024 ingaan. Maar dankzij de inzet van onder meer evofenedex en de European Shippers’ Council is de invoering met een jaar uitgesteld. Dit betekent dat bedrijven die producten zoals cacao, koffie, palmolie en soja op de Europese markt willen brengen, vanaf 30 december 2025 moeten voldoen aan strikte due diligence-eisen. Omdat de EUDR best ingewikkeld in elkaar zit, heeft evofenedex een stappenplan gemaakt om ondernemers te helpen.
Gevolgen voor ondernemers
De EUDR stelt dat bepaalde producten die bijdragen aan ontbossing of bosdegradatie, vanaf eind 2025 niet meer op de Europese markt mogen komen, tenzij ze voldoen aan due diligence-eisen. Dit houdt in dat bedrijven moeten aantonen dat hun producten geen ontbossing veroorzaken en dat de productie voldoet aan de wetgeving van het land van oorsprong. Bedrijven moeten weten wie hun leveranciers zijn en de herkomstlocatie van de grondstoffen kennen. Het gaat om vee, cacao, koffie, palmolie, rubber, soja, hout en bepaalde afgeleide producten zoals papier of leer. Of een product daadwerkelijk onder de wet valt, hangt af van de specifieke HS-code.
Er zijn verschillende soorten bedrijven die verplicht zijn een due diligence-systeem op te zetten: marktdeelnemers (die de producten voor het eerst op de markt brengen), handelaren en marktdeelnemers verderop in de toeleveringsketen. De verplichtingen verschillen per type bedrijf en status.
Mogen je producten na 30 december 2025 nog de markt op?
Senior beleidsadviseur Internationaal Ondernemen bij evofenedex.
Due diligence-verplichtingen
Om aan de EUDR te voldoen, moeten bedrijven aan drie due diligence-verplichtingen voldoen:
- Productinformatie verzamelen en legaliteit aantonen. Allereerst moeten de bedrijven informatie verzamelen over de herkomst van hun producten, inclusief de geolocatie van de productiepercelen en de productieperiode. Verder moeten ze aantonen dat de producten voldoen aan de wetgeving van het land van oorsprong. Als een bedrijf deze informatie niet kan verstrekken, mag het zijn producten niet op de markt brengen.
- Risico’s beoordelen. Na het verzamelen van de gegevens moeten de bedrijven beoordelen of er risico's zijn dat hun producten niet voldoen aan de EUDR-eisen. Alleen producten die geen risico’s hebben, mogen op de markt worden gebracht.
- Risicobeperkende maatregelen nemen. Als er toch een risico op niet-naleving van de EUDR-eisen bestaat, moeten bedrijven maatregelen nemen om dit te beperken. Zoals andere leveranciers inschakelen of extra controles uitvoeren in de productieketen.
De EUDR bevat tal van uitzonderingen en bijzondere situaties
Gegevens uploaden
Als bedrijven voldoen aan alle genoemde due diligence-verplichtingen, moeten ze een verklaring hierover indienen in het Deforestation Due Diligence Statement Registry (ook wel bekend als Traces), een online systeem van de Europese Commissie. Bedrijven kunnen de geolocatie van hun grondstoffen hierin uploaden, evenals andere belangrijke gegevens zoals producttype, hoeveelheid en volume. Het systeem biedt ook een dashboard om de status van de verklaring te volgen en een interne referentiecode voor administratieve doeleinden.
Duidelijke schema’s
Speciaal voor ondernemers die grondstoffen importeren of exporteren, heeft evofenedex het EUDR-stappenplan gemaakt. Dit is een praktische handleiding om aan de nieuwe regels te voldoen. Het stappenplan helpt bedrijven te bepalen of hun producten onder de EUDR vallen en welke verplichtingen ze dan concreet hebben.
De EUDR bevat tal van uitzonderingen en bijzondere situaties, waarvan de meest voorkomende in het stappenplan zijn meegenomen. Duidelijke schema’s en praktische tips zorgen dat een bedrijf het overzicht niet verliest en een start kan maken met het opzetten van een due diligence-systeem dat voldoet aan de EUDR. Het stappenplan legt ook uit hoe een bedrijf zijn due diligence-verklaring kan uploaden in het Deforestation Due Diligence Statement Registry en hoe het verder gaat met de douane-afhandeling.
EUDR-stappenplan
Met het EUDR-stappenplan kunnen bedrijven eenvoudig bepalen of hun producten voldoen aan de ontbossingswet en de noodzakelijke stappen zetten om compliant te blijven. Het plan biedt niet alleen duidelijkheid over wat er van bedrijven wordt verwacht, maar ook praktische tools voor het beheren van het proces.
Elmar Otten
Getty Images