09-04-2025
Defensie zoekt samenwerking met civiele bedrijven op
DVeranderende wereld vraagt om meer logistieke hulp
Via het Ecosysteem Logistiek werken Defensie en bedrijven strategisch samen om van elkaar te leren en elkaar te ondersteunen. Zeker met de huidige onrust in de wereld is het belangrijk om elkaar te vinden, want ook het bedrijfsleven heeft baat bij een stabiel Europa.
De wereld verandert in hoog tempo, en vrede en veiligheid in Europa zijn minder vanzelfsprekend dan we dachten. De Nederlandse krijgsmacht anticipeert hierop en doet een oproep aan het bedrijfsleven. Defensie wil samenwerken met bedrijven die beschikken over logistiek personeel, materieel en logistieke kennis, zodat in geval van een crisis snel extra capaciteit beschikbaar is. Om bedrijven en Defensie aan elkaar te verbinden is het zogenoemde Ecosysteem Logistiek opgericht en binnenkort worden de eerste aanbestedingen voor wegtransport gepubliceerd waaraan iedereen kan meedoen. Voor deze bedrijven biedt de samenwerking een interessant werkaanbod voor het ondersteunen van de krijgsmacht tijdens operaties en oefeningen.
Brigadegeneraal Henny Bouman, adviseur Logistiek bij de Commandant der Strijdkrachten, beschrijft het Ecosysteem Logistiek als volgt: “Dit is een samenwerking tussen Defensie en meerdere logistieke civiele partijen in Nederland. Het is meer dan een klant-leveranciersrelatie, meer dan een enkelvoudig contract waarin we afspraken maken over een stukje dienstverlening. Het is een strategische samenwerking. Dit betekent dat we gezamenlijk doelen nastreven, samenwerken in de brede zin van het woord, gezamenlijk nadenken over innovatie en over hoe we gezamenlijk producten van elkaar kunnen afnemen, met dat gemeenschappelijke doel heel nadrukkelijk voor ogen.”
Ondersteunen
Bedrijven die deelnemen aan het Ecosysteem Logistiek, worden ingezet als in Europa een conflict ontstaat en Nederland onder de NAVO-vlag in actie moet komen. Bouman: “Onze troepen ondersteunen is een nationale verantwoordelijkheid, ook als ze in NAVO-verband optreden. Wij zijn als land dus verantwoordelijk voor de bevoorrading van reserveonderdelen, munitie en brandstof. Maar in geval van een conflict gaat er ook in Nederland wat gebeuren. Troepen zullen zich door Nederland verplaatsen en die zullen ook ondersteund moeten worden. Tegelijkertijd zullen we ook nog kritieke infrastructuur in Nederland moeten beschermen. Dus in dat scenario worden gelijktijdig activiteiten ontplooid die allemaal logistieke ondersteuning nodig hebben, van Rotterdam tot Vlissingen tot aan de Baltische Staten dan wel Roemenië. Dan heb je echt een grote logistieke taak. Daarom moeten we dat gezamenlijk doen met civiele partijen.”
“Het is een proces van jaarlijks samen optrekken, oefenen en zorgen dat de samenwerking steeds efficiënter en beter wordt”
Adviseur Logistiek bij de Commandant der Strijdkrachten
Bouman geeft een voorbeeld waarbij civiele partijen enorm waardevol zijn. “In een crisissituatie heeft Defensie een grote behoefte aan logistiek over lange afstanden. Bijvoorbeeld transport van goederen van een depot in Nederland naar een militaire eenheid 1500 kilometer verderop. De hele logistieke keten moet zo zijn ingericht dat de eenheid continu haar werk kan voortzetten. Als je een heel hoog verbruik hebt van munitie, brandstof, maar ook water en je moet dat lange tijd volhouden, heb je echt een heel grote logistieke uitdaging. Hiervoor zoekt Defensie de samenwerking met civiele partijen om de logistieke ketens te versterken. Door dat juist samen te doen met bedrijven, wordt die logistieke keten vele malen sterker en ben je ook in staat om het langer vol te houden.”
Ook in vredestijd actief
Het Ecosysteem Logistiek gaat niet alleen over een mogelijke conflictsituatie. Ook in vredestijd leveren logistieke bedrijven logistieke diensten voor Defensie. Ze draaien mee in de dagelijkse logistiek van Defensie: grote oefeningen en bij operaties van eenheden. Bovendien is het belangrijk dat de samenwerking soepel loopt, en daarvoor moet je constant oefenen – train as you fight – en dat geldt ook voor het Ecosysteem Logistiek. Het is een proces van jaarlijks samen optrekken, oefenen en zorgen dat de samenwerking steeds efficiënter en beter wordt. Als tegenprestatie garanderen de bedrijven dat Defensie altijd kan rekenen op een bepaalde logistieke capaciteit wanneer dat nodig is.
Wat de belangen zijn van Defensie is helder. Maar waarom zouden bedrijven eraan meedoen en risico’s lopen? “Naast het economische gewin van Ecosysteem Logistiek zijn bedrijven gebaat bij een stabiel Europa. Daar is de samenleving bij gebaat en dus ook het bedrijfsleven”, aldus Bouman. “Daarnaast zien ook zij de meerwaarde van samen optrekken met Defensie om te kunnen leren en te innoveren. Als je denkbeelden van elkaar samenbrengt, word je wijzer en kun je uiteindelijk jezelf sneller en beter in de juiste richting ontwikkelen.”
“Er komt veel werkaanbod, dus verdiep je in wat Defensie vraagt”
Werkaanbod
Het Ecosysteem Logistiek verschilt van traditionele samenwerkingen. “Bij een grote logistieke behoefte zijn meerdere civiele bedrijven nodig om de taak te vervullen”, zegt Bouman. “Daarom gaat het niet om een standaard raamcontract voor één leverancier, maar om een samenwerking tussen meerdere partijen.” Een belangrijk ander punt is het risico dat civiele logistieke partijen kunnen lopen; ze kunnen in bijzondere situaties terechtkomen. Bouman: “Defensie zal dan moeten zorgen voor een fatsoenlijke en zorgvuldige schadevergoeding voor het geval de verzekeraars dat niet doen.”
De brigadegeneraal hoopt dat leden van evofenedex goed willen nadenken of ze een waardevolle bijdrage kunnen leveren. “Kijk wie je bent en kijk of je daadwerkelijk kunt aansluiten bij de behoeften van Defensie. Er komt veel werkaanbod, dus verdiep je in wat Defensie vraagt en maak duidelijk wat je als bedrijf kunt leveren. We gaan daarbij ook een stap verder. Er zijn bijvoorbeeld bedrijven die veel vuurwerk verplaatsen door Europa, dat zijn bedrijven die ons uitstekend kunnen ondersteunen bij transport van munitie. Het gaat dus om zowel volume als kwaliteit.”
Samenwerken met Defensie?
De aanbesteding van Defensie start binnenkort. Er worden meerdere partijen geselecteerd per logistieke dienst. Ook kleinere partijen maken een goede kans als ze kunnen aansluiten bij de behoeften van Defensie. Meer informatie over het Ecosysteem Logistiek is te vinden op de website van het ministerie van Defensie of stuur direct een e-mail naar [email protected].
Job Halkes
Defensie