Een digitaal paspoort bij elk product

Samen met Van der Molen staan we in de gloednieuwe productiehal van zijn bedrijf in het Noord-Hollandse De Goorn, ruwweg tussen Alkmaar en Hoorn. Deze productiehal is honderd meter lang. Dat was een voorwaarde, omdat Enduro regelmatig bestellingen krijgt voor softslings van die lengte. Die worden door een hypermoderne machine strengetje voor strengetje in elkaar gezet, een indrukwekkend proces. Aan de andere kant van de hal staat een zelf ontwikkeld prototype van een andere machine, dat als een soort schoepenrad de textieldraden ronddraait en daardoor minder ruimte inneemt. “Dat vind ik het leukste om te doen, nieuwe dingen bedenken en ontwerpen”, glimlacht Van der Molen.

Wat die nieuwe dingen betreft, is Enduro ook een voorbeeld als het gaat om digitalisering. Als het product klaar is, voorziet Enduro het van een digitaal paspoort, waardoor gedurende de gehele levensduur allerlei gegevens digitaal beschikbaar zijn. Denk aan productiegegevens, handleidingen, certificaten en inspectie- en keuringsrapporten. Een unieke toevoeging, die Enduro een flinke voorsprong geeft als het gaat om export. Maar daarover straks meer.

“Ons product is de verbinding tussen de kraan en het op te tillen object”, zegt Van der Molen, wijzend op een enorme foto in de vergaderruimte van zijn bedrijf, waar een van zijn slings in actie te zien is. “Dat hijsen gebeurt vaak met staalkabels, maar die hebben een aantal nadelen. Ze zijn erg stug en in veel van onze werkvelden heb je vaak een hulpkraan nodig om de staalkabel in de hoofdkraan te leggen. Dat is met gebruik van synthetische materialen zoals wij die maken, veel gemakkelijker geworden.”

Heldere kostenkant

Voor het offshore-, onshore- of bouwbedrijf of een militaire organisatie zijn de voordelen van synthetische banden enorm. “Een sling pak je met twee man op en leg je in de haak van de kraan. Er is dan geen tweede kraan nodig”, legt Van der Molen uit. “In de begindagen moesten we bedrijven nog weleens voorrekenen hoeveel voordeel ze konden behalen met synthetische banden. De kostenkant is heel helder: een synthetische sling is ongeveer drie keer zo duur als een staalkabel. Maar vaak worden ze gebruikt in de windmolenindustrie. Bij het opzetten van windmolenfundaties op de Noordzee bijvoorbeeld heb je repeterend zwaar hijswerk. Dan wordt efficiency opeens heel belangrijk. Per hijsbeweging scheelt het zeker een half uur of je synthetisch of met een staalkabel hijst. Met een hulpkraan duurt het allemaal langer. Neem je dan in de calculatie mee dat een schip waarop zo’n extra kraan staat algauw anderhalve tot twee ton per dag aan operationele kosten met zich meebrengt, dan zijn al die extra halve uurtjes – vier hijsbewegingen keer zeventig windmolens – wel een flinke kostenpost. Dan is er echt wel budget voor synthetische banden en heb je helemaal geen discussie meer over dat ‘drie keer zo duur’”, zegt Van der Molen nuchter.

In de high performance hijsbandenwereld zijn wereldwijd pakweg vier grote spelers. Enduro is zeker niet de grootste, maar heeft wel ingezet op automatisering. Het bedrijf maakt maatwerkproducten waarbij het mogelijk is dat de klant de engineering opstart. Een digitaal ontwerp kan zodoende softwarematig aan de productieomgeving worden gekoppeld. Goed beschouwd wordt er dan direct een productiemachine aan­gestuurd. Enduro heeft daarvoor een configurator; een klant wil een sling en die moet worden samengesteld. Eisen worden ingevoerd en opgeslagen. “Voorheen werkten we daarvoor met een Excelsheet. De verkoper vulde dat in en dat leidde tot een prijsopgave. Het werkte best aardig, maar zorgde wel voor een hoop overtypwerk”, herinnert Van der Molen zich. “Zo’n Excelsheet moest een offerte worden, dus dat moest in het ERP-systeem worden gecopy-pastet en hier en daar worden aangevuld. Maar dat vroeg wel om heel veel kennis en ervaring bij de verkopers. Voor de schaalbaarheid van het bedrijf werkte dat lastig.”

In het configuratiemodel van Enduro staan daarom rekenregels. Als je de lengte en capaciteit van een hijsband invult, rekent het systeem uit wat het gewicht wordt, hoelang de productiemachine ermee bezig is en wat vervolgens de prijs wordt. Van der Molen: “Je kunt ook limieten en voorwaarden toevoegen, waardoor klanten worden ontzorgd. Het is een beetje zoals bij IKEA, dat een programma heeft waarmee een klant precies de juiste PAX-kast kan samenstellen. Type garens, lengtes, hoesopties… het leidt al snel tot meer upselling, omdat klanten worden gewezen op wat er allemaal nog meer mogelijk is.” Volgens Van der Molen verandert door al deze toepassingen het karakter van zijn bedrijf in hoog tempo. “Als productiebedrijf van vrij lowtech-dingen, zoals een hijstouw of sling van een bepaalde lengte en dikte, gaan we steeds meer op een softwarebedrijf lijken.”

Het is dan ook geen toeval dat Enduro nauw samenwerkt met de knappe koppen van softwarebedrijf GreenMarks, dat eveneens in De Goorn is gehuisvest. “Zo’n sling komt hier de fabriek uit en begint dan aan een leven in de praktijk”, zegt René Bruijne, directeur van GreenMarks. “In de configurator staat alles beschreven: wat het is, waarvan het is gemaakt, welke lasten het allemaal aankan en aan welke wet- en regelgeving het voldoet. Dat leidt tot een zogenoemde IIA-verklaring, een certificaat dat op naam moet worden gesteld. Vanaf dat moment is het product geregistreerd en gaat het, zoals dat heet, de keten in. Maar het is dan wel voorzien van een RFID-tag [radio-frequency identification, red.] die in of aan het product wordt geïntegreerd. Een digitaal paspoort, dat op elk moment de data van het product beschikbaar heeft.”

GreenMarks werkt daarbij met een drietal stadia: mensen kunnen de sling controleren, inspecteren (als ze daartoe zijn opgeleid) of keuren (een inspectie met aanvullende eisen). Dat controleren kan goed beschouwd iedereen doen, maar voor inspecteren heb je bepaalde vaardigheden nodig. GreenMarks faciliteert dat hele proces en heeft alle inspectiepunten in kaart gebracht. “De inspectie is leidend”, legt Bruijne uit, “maar de software – die overigens een SaaS-oplossing is, het werkt overal, ook op je mobiel – leidt je daardoorheen. Dit levert een inspectierapport op, dat periodiek nodig is. Dat laatste is een beetje afhankelijk van het gebruik, zie het maar als een soort van APK, zoals je die bij auto’s hebt.”

Volgens Bruijne hebben allerlei regels tot nu toe regelmatig geleid tot wat hij ‘een pdf-circus’ noemt. “Een heleboel van die inspectiebedrijven sturen allemaal pdf’jes met daarin inspectierapporten en die pdf’jes houden bedrijven meestal bij in Excel. Die rompslomp wordt allemaal voorkomen met het digitaal paspoort, want daar zit de hele levenscyclus van het product in. Daardoor heb je een overzicht. En je hoeft al die documenten niet meer mee te nemen in je tas als je voor een klus op pad gaat, want wij hebben een digitaal labeltje aan dat product gehangen. Volgens de wet moet je die informatie allemaal loggen, maar er staat nergens omschreven hoe je dat moet loggen. Als je dat met Excelsheets doet, ontstaat er bij elke audit paniek; bedrijven gaan leveranciers bellen: ‘Kun je dit of dat nog even mailen?’ Dat hoeft allemaal niet meer, wij faciliteren die hele audittrail. Als je dit systeem goed inzet, geef ik je op een briefje dat het aantal non-conformiteiten tijdens een audit tot nul gereduceerd wordt.”

Heel snel opleiden

Resumerend stelt Van der Molen dat de winst van het hele systeem ‘m vooral zit in het voorkomen van fouten en het schaalbaar maken van de organisatie. Geen onbelangrijk aspect bij export en uitbreidingsplannen. “Het grote gevoel dat we met z’n allen hebben is dat we hier in Nederland een BV hebben die draait en dat we kunnen zeggen: ergens anders op de wereld stempelen we nog een keer zo’n BV door. Dat is de ultieme schaalbare gedachte, dat je op een gegeven moment een kopie van je bedrijf in bijvoorbeeld Singapore kunt neerzetten. Als alles in het configuratiemodel staat en de machines allemaal geautomatiseerd zijn, zul je nog een paar operators moeten opleiden, maar heb je wel het ultieme schaalbaarheidsgevoel bereikt. Het is het overbodig maken van het ambacht en tevens het optimaliseren daarvan. Vroeger had je voor een scheeps­touw een touwslager nodig. Maar dat is nou niet het beroep dat bovenaan de wensenlijstjes van kinderen staat. Met het huidige proces kunnen we nieuwe operators heel snel opleiden. Ook nieuwe verkopers kunnen bij ons snel effectief worden ingezet, omdat zij voor een deel enkel de klant hoeven te assisteren bij het gebruik van de software.”

Enduro Softslings

Opgericht in: 2013

Hoofdkantoor: De Goorn (NH)

Aantal werknemers: circa 25

Softslings.com