04-12-2024
Het digitaal productpaspoort komt eraan
HBluepaper met stappenplan biedt uitkomst
De vernieuwde Ecodesign for Sustainable Products Regulation schrijft voor dat de samenstelling van producten moet zijn vastgelegd in een digitaal productpaspoort. Dit moet het hergebruik en recyclen van grondstoffen en onderdelen gemakkelijker maken. Ook voor ondernemers heeft het paspoort voordelen.
In de Europese Unie (EU) is op 18 juli 2024 de vernieuwde Ecodesign for Sustainable Products Regulation van kracht geworden. Deze Europese wet stelt veel extra eisen aan de duurzaamheid van producten. Bovendien moet de samenstelling van producten zijn vastgelegd in een digitaal productpaspoort (DPP), zodat de grondstoffen en onderdelen makkelijker opnieuw te gebruiken zijn. De verwachting is dat het DPP vanaf 2027 of 2028 voor de eerste productgroepen vereist is.
Het DPP is een belangrijke bouwsteen van de Europese Green Deal, het Europese plan om in 2050 een circulaire economie te realiseren. Het paspoort informeert over de samenstelling van een product, de herkomst van materialen en de manier waarop het product na gebruik kan worden hergebruikt of gerecycled. Maar wat kunnen ondernemers precies met dit paspoort? De expertgroep DPP heeft hiervoor een bluepaper met een handig stappenplan gemaakt, waarmee fabrikanten en verkopers van consumentenproducten meteen aan de slag kunnen. Zo voldoen ze straks niet alleen aan de wet, maar profiteren ze nu al van de voordelen van het DPP.
In de expertgroep DPP zitten 35 fabrikanten, retailers en andere experts. GS1 Nederland, Cirmar en SRC System Integrators zijn de hosts die de expertgroep sponsoren en de deelnemers ondersteunen. Projectmanager IMVO en Compliance Willemijn Gwanmesia vertegenwoordigt evofenedex in de groep.
“Je hoeft het wiel echt niet opnieuw uit te vinden”
Directeur-eigenaar van Cirmar.
Concurrentievoordeel
“Het digitaal productpaspoort wordt op termijn verplicht voor alle producten op de Europese markt”, zegt Roel Drost, directeur Climate & Nature van PwC, de voorzitter van de expertgroep DPP. “Maar hoewel nog niet alle vereisten bekend zijn, wil dat niet zeggen dat producenten en retailers moeten afwachten. Integendeel, met het DPP kunnen fabrikanten en retailers meerwaarde bieden aan consumenten en aan andere stakeholders. Aantoonbaar duurzame producten helpen je om je stevig in de markt te positioneren.”
Consumenten zien het DPP als een handig hulpmiddel, blijkt uit de Thuiswinkel MarktMonitor van 2023. Drie op de vijf ondervraagde consumenten denkt gebruik te maken van het DPP. Ze zijn vooral geïnteresseerd in de arbeidsomstandigheden in het productieland en de certificaten en milieuvriendelijkheid van het product. “Dat duurzaamheid steeds meer leeft onder consumenten blijkt ook uit ons onderzoek ‘2024 Voice of the Consumer’, waarin 85 procent van de respondenten aangeeft dagelijks de verstorende effecten van klimaatverandering te ervaren”, aldus Maria Blom, consultant ESG bij PwC. “Bijna de helft, 46 procent, wil duurzamere producten kopen, ook als die iets duurder zijn.”
Data uitwisselen
De EU streeft ernaar dat productcategorieën met veel milieu-impact, zoals textiel en elektronica, als eerste een DPP krijgen. “Elektronische apparaten hebben niet alleen een aanzienlijke milieu-impact, maar bevatten ook veel kostbare en schaarse materialen”, vertelt Elmar Otten, senior beleidsadviseur Internationaal Ondernemen bij evofenedex. “DPP's zijn zeer waardevol voor het terugwinnen van die materialen en versnellen daarmee de overgang naar een circulaire economie. Zo gaat een laptop na gebruik idealiter naar een refurbisher. Het DPP geeft deze bedrijven de informatie die helpt bij het beoordelen, eventueel repareren en het opnieuw op de markt brengen van producten.”
Vertrouwen dat de productinformatie klopt is cruciaal en dat is precies wat een DPP met nauwkeurige en geverifieerde data biedt. Door deze data in de hele supplychain volgens dezelfde standaarden op te slaan en te delen, beschikken alle betrokken partijen snel en foutloos over betrouwbare informatie. “De overgang van een lineaire naar een duurzame, circulaire economie betekent dat veel meer dan alleen basisdata moet worden vastgelegd en gedeeld”, zegt Michiel van Yperen, duurzaamheidsmanager bij standaardisatieorganisatie GS1. “Er zijn al veel data beschikbaar, maar die zijn nog onvoldoende deelbaar met andere stakeholders. Daarom is er één uniforme datataal nodig. Door de data in het DPP te koppelen aan een unieke artikelcode zoals het Global Trade Item Number, kun je al data uitwisselen.”
“Elektronische apparaten bevatten veel kostbare en schaarse materialen”
Senior beleidsadviseur Internationaal Ondernemen bij evofenedex.
Alle partijen
Bedrijven hoeven hiervoor zeker niet terug naar de tekentafel. “Met beperkte data kun je al aan de slag. Daarom is het ook belangrijk te werken met een systeem dat je in staat stelt DPP’s snel aan te maken, te verrijken en data te delen in de keten”, aldus Frans Beckers, directeur-eigenaar van Cirmar, een van de aanbieders van DPP’s. “Je hoeft het wiel echt niet opnieuw uit te vinden. Leg vast wat je weet en gebruik bestaande oplossingen om inzichten te genereren, op standaarden aan te sluiten en transparantie te bieden aan je klanten.”
“Door het gebruik van internationale standaarden kunnen alle partijen in de supplychain eenvoudig informatie uitwisselen en kan iedereen het paspoort gebruiken”, vult Pieter Verhoyen, marketingmanager bij SRC System Integrators, aan. “Je kunt klein en overzichtelijk beginnen. Vervolgens kun je uitbreiden naar meer data en producten en is het DPP inzetbaar bij andere spelers in de markt, zoals retailers en online marktplaatsen.”
Gerben J. Sas