Landen - Ethiopië

In welke sectoren liggen er kansen?

“De meeste kansen zijn er in landbouw, horticultuur, zuivelindustrie, outsourcing en fintech. Vooral rond de hoofdstad Addis Abeba met ruim vijf miljoen inwoners zijn er veel kansen en de veiligheid is hier goed.”

Welke Nederlandse bedrijven zijn in Ethiopië succesvol?

“Heel bekend is de grote rozenkwekerij vlak bij het Ziwaymeer. Met bijna 15.000 werk­nemers is ze een van de grootste werkgevers en er bevinden zich in die regio nog meer rozenkwekers. Vanwege het gunstige klimaat zitten er bloemenkwekers in Ethiopië, Kenia en Oeganda.

Dan is er nog een Nederlands bedrijf dat yoghurt maakt met melk van lokale veehouders. Deze yoghurt is trouwens mijn vaste ontbijt. Om de zuivelindustrie in Ethiopië te versterken, investeert Nederland ook in een ontwikkelingsprogramma. Dit heeft als doel dat de productie van kleine melkboeren omhooggaat, de handhaving op adulteratie [het toevoegen van water aan de melk, red.] verbetert en de boeren betere toegang hebben tot de markt.

Ik noem dit soort voorbeelden graag, omdat ze werkgelegenheid brengen in Ethiopië zelf. Dit soort ondernemingen op het grensvlak van economische samenwerking en lokale ontwikkeling steunen we als ambassade. Daarnaast werkt het laatstgenoemde bedrijf ook nog eens zo duurzaam mogelijk: het water dat nodig is voor het productieproces wordt hergebruikt voor irrigatie door boerenbedrijfjes die rond de fabriek liggen. Tot slot noem ik een aardbeienkwekerij die ­aardbeien kweekt in bakken op heuphoogte. Oogsten is daardoor een stuk eenvoudiger. En de aardbeien zijn verrukkelijk.”

Hoe veilig is Ethiopië nu?

“Ethiopië heeft ruim 25 keer de oppervlakte van Nederland en er zijn grote verschillen als het gaat om de veiligheid en de stabiliteit. Er zijn vandaag de dag delen van het land waar het conflict hevig is en er zijn tegelijkertijd delen waar het rustig is. Dit is eigenlijk altijd zo geweest, met diverse regio’s waar conflicten kunnen oplaaien. Het is niet eenvoudig om in een paar woorden uit te leggen wat er aan de hand is. De conflicten gaan ver terug in de geschiedenis en gaan over het afbakenen van grond, zijn vaak etnisch gekleurd en gaan over wie het uiteindelijk voor het zeggen heeft.

De afgelopen jaren is er een enkel bedrijf vertrokken. Meestal was dat vanwege een combinatie van factoren, met veiligheid als een belangrijk element in de afweging. Echter, veel meer bedrijven blijven omdat het ondanks de uitdagingen nog steeds goed zakendoen is. Ook zijn er ook nog steeds bedrijven die de stap zetten om iets op te zetten in Ethiopië. Addis Abeba wordt gezien als een van de veiligste steden van Afrika en hier liggen dan ook veel kansen voor ondernemers.”

Wat kan de Nederlandse ambassade in Addis Abeba betekenen voor bedrijven met interesse in Ethiopië?

“Wij kunnen helpen om contacten te leggen en de juiste partner te vinden. Dat is hier sowieso goed geregeld. We hebben een vereniging van Nederlandse ondernemers, de Ethiopia Netherlands Business Association. Die adviseert nieuwkomers op allerlei vlakken.”

Sluiten de zakenculturen van Nederland en Ethiopië op elkaar aan?

“Op de culturele kaart zijn Nederlanders en Ethiopiërs tegenpolen. Ik noem een klein voorbeeld: een fout maken is voor Neder­landers een kans om iets te leren. Hier is dat totaal anders. In Ethiopië nemen mensen de tijd om elkaar te leren kennen. Als je nieuwe contacten legt, moet je eerst de tijd nemen om te praten over allerlei andere zaken, bijvoorbeeld familie, voordat het zakelijk wordt. Tegelijkertijd zijn er Ethiopiërs die meer ‘intercultureel’ zijn en veel contact hebben met westerlingen. Zij hebben meer begrip voor hoe wij dingen aanpakken. Wat betreft de taal kom je met Engels best ver als het gaat om contacten met de overheid en andere ondernemers.”

Welke risico’s zijn er voor ondernemers?

“De veiligheidssituatie heb ik al genoemd. Daarnaast moet Ethiopië stappen zetten op economisch terrein en het ondernemers­klimaat. De huidige regering wil dat zeker. Er zijn plannen voor serieuze verbeteringen, bijvoorbeeld betere regelgeving en een helder stelsel voor belastingen en douaneformaliteiten. Op papier is van alles geregeld, maar Ethiopië is een federale staat, met centraal gezag. In de regio’s gaan dingen daardoor niet altijd zoals in Addis Abeba is bepaald.

In Ethiopië kennen de mensen de sterke economische banden met Nederland. Dat geeft mij als ambassadeur wat armslag. Ik benadruk dat ondernemers rust en veiligheid nodig hebben, naast een transparante en voorspelbare overheid. Hierin hebben beide landen een gedeeld belang.”

De Nederlandse ambassade in Addis Abeba is bereikbaar via [email protected].