CE Delft: tijdgebonden contracten zorgen voor meer laadcapaciteit

Bij het opladen van elektrische bestel- en vrachtauto’s kan netcongestie een beperking zijn. Daarom wordt hard gewerkt aan oplossingen om voertuigen op te laden bij beperkte netcapaciteit. Hoe effectief en kansrijk zijn deze mitigerende maatregelen? In opdracht van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) onderzocht CE Delft zes praktijkcases.

Tijdig contact opnemen

De belangrijkste conclusie van het onderzoek is dat je met een tijdsblokgebonden contract meer capaciteit kunt afnemen op uren dat het net minder wordt belast. Op sommige onderstations is gedurende de nacht zo’n 30 procent restcapaciteit. Juist de transportsector is geschikt voor dergelijke contracten omdat bedrijven vooral ’s nachts laden. De contracten komen officieel in 2025 op de markt, maar zijn waarschijnlijk pas vanaf 2026 breder toepasbaar. De resterende capaciteit wordt via een wachtlijst toegekend. Het is daarom verstandig tijdig contact op te nemen met je netbeheerder.

Uit de cases blijkt ook dat een lokale batterij vooral kansrijk als tijdelijke oplossing voor een beperkt aantal elektrische voertuigen, tot het moment dat de netverzwaring is gerealiseerd. Voor het opladen van grotere vloten heeft een batterij te veel beperkingen. Vaak is toch ook een grotere netaansluiting nodig en de investeringen zijn hoog.

Zes belangrijkste maatregelen

Bedrijven kunnen zelf mitigerende maatregelen nemen, waarmee ze ondanks een beperkte netaansluiting toch meer elektriciteit kunnen gebruiken. De zes belangrijkste maatregelen zijn:

1. Slim laden en slimme laadstrategie. Dit betekent zo optimaal mogelijk omgaan met de beschikbare netaansluiting. Een slimme laadstrategie geeft prioritering aan voertuigen en combineert dit met een passende laadvorm (parallel of sequentieel).
2. Alternatieve transportrechten (toekomstige maatregel). Hiermee is extra vermogen beschikbaar op bepaalde momenten. De meest relevante contractvariant is tijdsblokgebonden transportvermogen. Bedrijven nemen dan meer capaciteit af wanneer het net minder wordt belast.
3. Groepscontracten/energiehub (toekomstige maatregel). Binnen een groepsaansluiting kunnen bedrijven hun energievraag op elkaar afstemmen. Als collectief hebben ze genoeg aan een kleinere netaansluiting dan ze zouden hebben met individuele aansluitingen.
4. Lokale batterij, eventueel met uitbreiding van lokale opwek uit zon en/of wind. De batterij slaat energie op voor later gebruik.
5. Collectief laadplein. Collectieve laadpleinen zijn locaties met meerdere laadpalen voor verschillende bedrijven. In overleg kunnen ze het laadplein efficiënt inzetten.
6. Tijdelijk aggregaat. Een tijdelijk aggregaat zet (duurzame) brandstof lokaal om in elektriciteit. Bedrijven zetten deze maatregel alleen incidenteel in, op piekmomenten.

Niet in één keer

Voor de onderzochte bedrijven is het elektrificeren van de voertuigen vaak essentieel. Dit heeft te maken met aangekondigde zero-emissiezones, de vraag van klanten of eisen bij aanbestedingen. Het elektriciteitsnet is echter steeds vaker ‘vol’ vanwege toenemende elektrificatie. Bij netcongestie kunnen bedrijven (tijdelijk) geen extra transportvermogen aanvragen. Ook is een grotere aansluiting pas mogelijk na netverzwaring. Bedrijven moeten hierdoor soms jaren wachten op de vereiste aansluiting.

Slim laden kan hiervoor een oplossing bieden omdat hiermee het beschikbare vermogen dusdanig wordt verdeeld over de voertuigen dat deze allemaal zijn opgeladen binnen de beschikbare laadtijd. Want slim laden vermijdt pieken en zorgt ervoor dat aansluitcapaciteit niet overschreden wordt.

De NAL wijst ondernemers er bij het overstappen op elektrisch transport op dat mitigerende maatregelen altijd maatwerkoplossingen zijn. “Verdere elektrificatie is hierdoor mogelijk, maar je kunt nog steeds niet in één keer je hele wagenpark vervangen. Maak een goede prognose van de extra laadvraag in de komende jaren en ga in gesprek met je netbeheerder om tijdig de juiste verzwaring aan te vragen.”