skipToContentskipToFooter

Grote gevolgen voor verladers

18-12-2023 De situatie in het Midden-Oosten is eind vorige week snel verslechterd na een escalatie van de aanvallen van Jemenitische Houthi-rebellen op de scheepvaart. Momenteel hebben 5 grote rederijen aangegeven hun afvaarten die bestemd zijn voor de zeestraat Bab el Mandeb tot nader order te pauzeren. Voor verladers leidt dit tot een afname van de capaciteit om vracht over zee te vervoeren en tot hogere vrachttarieven. 

Het is zeer waarschijnlijk dat de rederijen MSC, Maersk, CMA-CGM, Hapag-Lloyd en Yang Ming besluiten voorlopig de Rode Zee (en dus de oost-west route via het Suezkanaal) te vermijden. Aannemelijk is dat andere rederijen zullen volgen. De aanleiding is een vijftal aanvallen met drones en ballistische raketten op schepen vorige week, waaronder containerschepen van MSC, Maersk en Hapag-Lloyd. In eerste instantie waren schepen met een link naar Israël het doelwit van de Houthi’s. Sinds vorige week hebben zij echter de aanvallen uitgebreid naar alle schepen.

Hogere vrachttarieven

Ondanks uitbreiding van de bescherming van commerciële zeevaart zullen rederijen waarschijnlijk het Suezkanaal en de Rode Zee grotendeels mijden op hun route naar Oost-Azië. Zij zullen dus om Kaap de Goede Hoop heen varen. Dit vergt 8 tot 10 extra vaardagen. Hierdoor zijn schepen langer onderweg en neemt de capaciteit om vracht over zee te vervoeren af. Daarnaast lopen de brandstofkosten op. Deze factoren zullen bijdragen aan hogere vrachttarieven.

Stijgende verzekeringskosten

Zelfs als rederijen niet besluiten de Rode Zee volledig te omzeilen, zullen de kosten alsnog oplopen door ‘war risk premiums’ die Maersk, Hapag-Lloyd en ZIM eerder hebben ingelast (circa 50 US dollar per TEU). Deze kosten reflecteren de stijgende verzekeringskosten voor schepen die de Rode Zee passeren. Deze zijn al gestegen van 0,07 procent van de waarde van het schip naar 0,2 procent. Ter vergelijking: ten tijde van de Iran-Irak oorlog in de jaren 80 bereikte dat percentage voor schepen in de Perzische Golf zelfs 5 procent. Dergelijke kosten zullen het voor rederijen financieel niet rendabel maken om afvaarten door de Rode Zee voort te zetten.

Steun vanuit Iran

De Houthi’s vormen een sjiitische rebellengroepering die sinds 2014 een groot deel van Noord-Jemen onder controle heeft, waaronder de hoofdstad Sana’a en de haven van Hodeidah aan de Rode Zee. De Houthi’s krijgen steun vanuit Iran en behoren tot de zogenaamde ‘Axis of Resistance’, waarbij ook Hezbollah en andere milities zich hebben aangesloten. Hun drijfveer is zich, als fervente voorstanders van de Palestijnse zaak, te positioneren tegen de Verenigde Staten (VS) en Israël in het Midden-Oosten. Tevens speelt Iran zelf ook een grote rol bij het faciliteren van de Houthi-capaciteiten en waarschijnlijk ook bij het goedkeuren van de recente escalatie.

Wat nu?

De VS leiden een coalitie van 39 landen (de Combined Maritime Forces) met een taskforce (CTF-153) die verantwoordelijk is voor de maritieme veiligheid in de Rode Zee, de zeestraat Bab el Mandeb en de Golf van Aden. Afgelopen zaterdag zijn weer 14 drones van de Houthi’s onderschept door de USS Carney. Ook Britse en Franse fregatten hebben ondersteunende operaties uitgevoerd. Deze operaties worden uitgebreid met de ‘Operation Prosperity Guardian’ die deze week aangekondigd wordt. Voorlopig lijken de VS verdere escalatie door Iran te willen voorkomen. Voor nu zijn de Houthi’s een makkelijk pressiemiddel tegen Israël en de VS. De vraag is echter of beide partijen de situatie onder controle kunnen houden.

Wij monitoren de situatie nauwlettend en adviseren ondernemers de impact op ladingstromen te inventariseren en in nauw contact te blijven met hun logistieke partners. evofenedex ondersteunt bedrijven bij het weerbaarder maken van hun handels- en productieketens.