Handtekening op vrachtbrief blijft noodzakelijk

Functies van de vrachtbrief

De functies van de vrachtbrief moeten goed voor ogen worden gehouden als we het hebben over ondertekening van de vrachtbrief. Het gestandaardiseerde document zoals aangeboden door Beurtvaart speelt een belangrijke rol in het wegvervoerrecht. Het dient als:

• bewijs van de vervoerovereenkomst;
• bewijs van in ontvangstneming én aflevering van de goederen door de vervoerder;
• bewijs ten aanzien van de uiterlijke staat van de goederen;
• informatiedrager van de te vervoeren goederen.

Wat voor rol speelt de handtekening van de ontvanger bij het vervullen van deze functies? Uit de hiervoor genoemde opsomming komt één woord duidelijk naar voren ‘bewijs’, de vrachtbrief heeft een belangrijke bewijsfunctie.

Een handtekening op de vrachtbrief dient als bewijs

Een handtekening heeft een belangrijke functie in het burgerlijke procesrecht. Door een handtekening onder een document te zetten wordt het een onderhandse akte die volgens het procesrecht bestemd is om tot bewijs te dienen [1]. Als er een handtekening wordt gezet onder een vrachtbrief dan levert de vrachtbrief in beginsel dwingend bewijs op van de daarin opgenomen verklaringen en kan daar niet zomaar aan voorbij worden gegaan in een procedure. [2] Het plaatsen van een handtekening heeft als resultaat dat wat er in de vrachtbrief staat opgenomen als waarheid geldt. Denk bijvoorbeeld aan de staat van de goederen, als er op de vrachtbrief is aangetekend dat deze beschadigd zijn en partijen zetten hun handtekening daaronder, dan heeft dit te gelden als waarheid. Op een later moment kan dan nog heel lastig met succes worden beargumenteerd dat de goederen goed zijn aangekomen.

Dat betekent dat als de vrachtbrief niet wordt ondertekend bij aflevering door de ontvanger de vrachtbrief zijn bewijskracht verliest en er discussies kunnen ontstaan over of de goederen afgeleverd zijn en in welke staat. De vervoerder kan niet aantonen dat hij de goederen heeft afgeleverd bij de geadresseerde of in welke staat deze verkeerden. Een handtekening van een chauffeur in het vak die op de vrachtbrief voor de ontvanger bestemd is heeft ook weinig zin, het bewijs van de instemming met de aflevering door de ontvanger ontbreekt.

Alleen een foto levert onvoldoende bewijs

De chauffeur maakt soms een foto in plaats van de handtekening te verzamelen, leden vragen zich geregeld af of dat voldoende is. Een foto is in beginsel als ontvangstbewijs toegestaan, maar kan in geval van een geschil problemen opleveren die de ondertekende vrachtbrief juist probeert weg te nemen. Er zal dan meer bewijs vergaard moeten worden. Ook moeten afzender en ontvanger instemmen met een foto als bewijs van aflevering. Die instemming ontbreekt meestal op het moment dat de foto wordt gemaakt omdat het een noodoplossing is van de chauffeur. De foto en de vrachtbrief moeten onderling elkaar verwijzen zodat het duidelijk is dat er een verband bestaat en dat ze op elkaar betrekking hebben. Verder kun je je afvragen of de foto ook voldoende bewijs levert in geval van uiterlijk zichtbare schade. Die wordt normaal gezien meteen op de vrachtbrief aangetekend waarop ondertekening volgt. 

Toen de epidemie op z’n piek was had men in de meeste gevallen geen keus, maar in de praktijk zullen dit soort zaken nog steeds voorkomen. Om discussies te voorkomen is het goed om van tevoren vragen te stellen over wat men op locatie kan verwachten, wil de ontvanger wel of geen handtekening zetten? Zo niet, hoe wordt aflevering dan bewezen? Wij adviseren om goede afspraken te maken tussen afzender, vervoerder en ontvanger.

Heb je vragen over dit onderwerp? Neem dan contact op met onze ledenservice via het contactformulier onderaan deze pagina.

[1] Art. 156 lid 1 Rv

[2] Art. 157 lid 2 Rv