Automatisering in 2022 hoofdthema voor douane
Leestijd: 4 minuten
Houd alle veranderingen goed in de gaten
13-12-2021 De Nederlandse douane bereidt zich voor op een belangrijke verandering bij het doen van aangiften. Het Douaneaangiften Management Systeem (DMS) vervangt in 2022 het huidige Aangiftesysteem (AGS) en de Geautomatiseerde Periodieke Aangifte (GPA) of Schriftelijke Periode Aangifte (SPA). Volgend jaar stapt de complete supply chain gefaseerd over. Concreet betekent dit dat je meer en andere data in de aangifte moet invullen.
De Nederlandse douane is nog steeds bezig de automatisering in lijn te brengen met de regels uit het Douanewetboek van de Unie. Nederland staat daarin binnen de EU niet alleen. Op een aantal terreinen hebben wij een extra uitdaging als gevolg van ‘beleid’ dat niet in lijn is met de wetgeving. Dit was het geval bij het Container Vrijgave Bericht en speelt nu bij de Geautomatiseerde Periodieke Aangifte en de Schriftelijke Periodieke Aangifte rond de overgang van AGS naar DMS.
Op 4 oktober 2021 trad de eerste fase (plateau 1) van het Container Vrijgave Bericht (CVB) in werking. De douane controleert of het bill of lading-nummer op de nadere aangifte gelijk is aan het vermelde nummer op de aangifte tot tijdelijke opslag (ATO), waarmee de goederen op de terminal liggen. Daarnaast wordt getoetst of het brutogewicht op de invoeraangifte lager of gelijk is aan het brutogewicht op de ATO. Dit voorkomt dat goederen waarvoor geen aangifte is gedaan de terminal verlaten. Last but not least mag een aangifte pas ingediend worden na de aankomstmelding van het schip. De douane breidt waarschijnlijk in 2022 (een precieze datum is nog niet bekend) met plateau 2 het toepassingsgebied van het CVB uit naar de vervoersaangifte NCTS. Met een dergelijke aangifte kunnen goederen waarover nog geen invoerrechten zijn betaald, worden vervoerd naar bijvoorbeeld een douane-entrepot in Nederland of een andere EU-lidstaat. Aangezien in Rotterdam veel goederen bestemd voor andere EU-landen binnenkomen, is dit een belangrijke uitbreiding.
Als plateau 3 in werking treedt, wordt nauwkeurig gecontroleerd of de som van de brutogewichten op alle nadere aangiften (invoer en transit) lager is dan het opgenomen totale brutogewicht op de ATO. In deze fase vindt geen vrijgave van aangifte meer plaats zolang er nog een pre-arrivalcontrole openstaat. Dit betekent dat de importeur er samen met de vertegenwoordiger goed op moet letten dat de informatie in de invoer- en vervoeraangiften in lijn is met de informatie die tijdens het zeevervoer is gebruikt. Dit leidt er soms toe dat de ATO moet worden aangepast. De informatie die je als aangever in Nederland gebruikt, is doorgaans accurater (want gebaseerd op de factuur) dan de informatie die wordt gebruikt tijdens het maritiem transport.
Van AGS naar DMS
Al jaren spreken we over de overgang van AGS naar het Douaneaangiften Management Systeem (DMS). Dit is geen gemakkelijk traject, want het is helaas niet zo dat je simpelweg het ene softwarepakket kunt vervangen door het andere. Constante awareness en tijdig reageren op veranderingen zijn dan ook erg belangrijk. Vooral voor de huidige houders van de Geautomatiseerde Periodieke Aangifte (GPA) en de Schriftelijke Periodieke Aangifte (SPA) betekent de invoering van DMS een overgang van een maandaangifte naar een aanvullende aangifte, tien dagen na de inschrijving van de goederen in de administratie. Deze verandering heeft gevolgen voor het aangifteproces en de logistiek. Vanuit evofenedex is in Brussel en bij de Nederlandse douane voortdurend aangegeven dat de tijd om de omslag te maken te kort is. Tot zeer recent gingen we er nog van uit dat deze omslag in 2022 zijn beslag moest krijgen. De Europese Commissie heeft nu - onder strikte voorwaarden - aan Nederland toestemming gegeven een half jaar extra tijd te nemen voor de implementatie.
De omslag naar DMS kent twee trajecten. Het eerste bestaat uit DMS 4.0, het aanpassen van de aangifte voor entrepots. Voor de aangevers met een entrepot veranderen hierbij de data die zij moeten aangeven. Dit is het gevolg van de veranderingen in een bijlage bij het Douanewetboek van de Unie (DWU). Voor aangevers is het daarom van belang zo snel mogelijk te bestuderen welke veranderde gegevens nodig zijn voor de aangifte. Naar verwachting kan je softwareleverancier hierbij helpen, zeker vanaf begin 2022. Zoals het er nu naar uitziet, start de douane in 2022 eerst met de implementatie van het traject met de entrepotshouders. Het is de bedoeling dit traject eind volgend jaar af te ronden. Na de zomer van 2022 kan dan worden begonnen met het, ingewikkeldere, traject met de huidige GPA-houders, dat doorloopt tot juli 2023.
ICS2 komt eraan
Waar DMS toeziet op opslag, invoer en uitvoer, hebben importeurs ook nog te maken met het proces van binnenbrengen. Dit proces ziet vooral toe op bescherming van de buitengrens om met name redenen van safety and security; bijvoorbeeld het voorkomen van terrorisme of kwaliteitscontrole van goederen. De Europese Commissie wil dat de kwaliteit van de data omhoog gaat, zodat vooraf een betere risicoanalyse kan worden gedaan. De geautomatiseerde opzet moet er bovendien toe leiden dat de gegevens beter kunnen worden uitgewisseld tussen de lidstaten. In 2022 gaat de Nederlandse douane verder met de implementatie van ICS2. Het zal dan vooral gaan om de voorbereiding op het gebied van luchtvracht. Dit is belangrijk voor Nederland omdat wij daarbij te maken hebben met een buitengrens. De planning is dit rond te hebben in maart 2023.
Grenzeloos ondernemen en de juiste kennis van douanezaken? De meest actuele informatie krijg je bij de douane-opleidingen van evofenedex. Deze opleidingen zijn praktijkgericht, markterkend en altijd actueel door onze goede contacten met de douane.
Dit artikel is geschreven door Godfried Smit, secretaris-generaal van de European Shippers' Council. Daarnaast is hij senior projectmanager bij evofenedex en vertegenwoordigt hij de ondernemersvereniging in Brussel. Het artikel is ook verschenen in globe, het vakmagazine voor internationaal ondernemen.
Gerelateerde nieuwsberichten
Agrarisch Import Platform bezorgd over retributievoorstellen NVWA voor 2025
4 november 2024
Douane lanceert MAB als opvolger van OGA
31 oktober 2024
Bezuiniging op externe specialisten mag niet ten koste gaan van dienstververlening Douane
25 september 2024
Aangevers kunnen gebruik blijven maken van regelingen DIN en DEN
27 mei 2024
Veranderingen voor houders CGU-vergunningen
6 maart 2024
Invoering Border Target Operating Model start op 31 januari
9 januari 2024
Border Target Operating Model alsnog in werking
20 december 2023
Toelichting bij EU-sancties op ijzer en staal
6 december 2023
Digitalisering en automatisering centraal op Dag van de declarant
10 november 2023