Rotterdamse haven maakt ruimte voor NAVO-schepen

Volgens Siemons houdt de haven er rekening mee dat in geval van een conflict schepen met militaire voorraden moeten worden opgevangen. Samen met de haven van Antwerpen wordt afgestemd hoe beide havens kunnen samenwerken als Britse, Amerikaanse of Canadese voertuigen en goederen aankomen. Niet elke terminal in Rotterdam is geschikt om militaire lading te verwerken. Siemons benadrukt dat, hoewel de havens in sommige opzichten concurrenten blijven, samenwerking noodzakelijk is bij het verwerken van grote volumes militaire goederen.

De voorbereidingen in Rotterdam passen in bredere Europese plannen voor herbewapening en strategische zelfstandigheid. De Europese Unie werkt aan een herbewapeningsplan ter waarde van maximaal 800 miljard euro. Dit initiatief sluit aan bij de eisen van de Amerikaanse president Donald Trump, die Europese zelfredzaamheid belangrijk vindt voor blijvende Amerikaanse steun aan de NAVO. Nederland heeft zich samen met andere NAVO-landen gecommitteerd aan een verhoging van de defensie-uitgaven naar 5 procent van het bruto binnenlands product. In mei presenteerde het kabinet het Ontwerp Nationaal Programma Ruimte voor Defensie, waarin is opgenomen dat Rotterdam ruimte moet vrijmaken voor meerdere schepen met militaire lading.

Oefeningen in havengebied

Siemons geeft aan dat, als gevolg van deze plannen, één of meerdere schepen enkele weken aan de kade kunnen liggen. Dit zou naar verwachting vier tot vijf keer per jaar gebeuren, waarbij de locatie kan variëren. Toch blijft de containerterminal in Rotterdam voorlopig de enige plek waar munitie veilig van het ene schip naar het andere kan worden overgeslagen. Ook zullen er meerdere keren per jaar amfibische militaire oefeningen in de haven plaatsvinden.

De Rotterdamse haven heeft al ervaring als logistieke schakel voor militaire goederen. Tijdens de Golfoorlog in 2003 diende de haven als belangrijke opslagplaats voor wapens, terwijl er in de Koude Oorlog nog geen speciale voorzieningen voor militaire overslag waren. In tegenstelling tot Rotterdam ontvangt de haven van Antwerpen nu al regelmatig militaire voorraden van Amerikaanse troepen die in Europa gestationeerd zijn.

Minder handel

De haven van Rotterdam verwerkt jaarlijks zo’n 436 miljoen ton aan goederen en ontvangt ongeveer 28.000 zeeschepen en 91.000 binnenvaartschepen uit onder meer Duitsland en de rest van Europa. Sinds de Europese sancties tegen Rusland verloor de haven ongeveer 8 procent van haar handel. Ter vergelijking: de haven van Antwerpen verwerkt jaarlijks 240 miljoen ton vracht en is daarmee de op één na grootste haven van de Europese Unie.

Naast de militaire voorbereidingen werken Rotterdam en Antwerpen ook samen om Europa minder afhankelijk te maken van externe leveranciers. Siemons wijst op de kwetsbaarheden die zichtbaar werden tijdens de coronapandemie en de plotselinge terugval van Russische olie-import na de inval in Oekraïne. Hij pleit ervoor dat Europese landen grotere voorraden aanleggen van strategische grondstoffen zoals koper, lithium en grafiet, net zoals dat nu al gebeurt met olie. Volgens Siemons is dit essentieel om de veerkracht van de Europese economie te vergroten.