Magazijn veiliger maken? Leer van apen

Benaderen als sociaal wezen

Al die kennis over het gedrag van apen kan ook worden aangewend om mensen veiliger te laten werken, bijvoorbeeld in een magazijn. Die link zal Patrick van Veen als keynote spreker tijdens de Dag van het Veilige Magazijn uitgebreid leggen en toelichten. “Bij thema’s als verandering en beïnvloeding van gedrag moeten mensen benaderd worden als de sociale wezens die ze zijn. Het is een veelgemaakte fout om dat per individu te doen. We zien bij chimpansees dat het gedrag van de individuele aap enorm wordt beïnvloed door wat de groep doet. En dat geldt in feite ook voor mensen: je kunt een individu dus wel op vertoond of gewenst gedrag aanspreken, maar dat heeft weinig zin als er in de omgeving van dat individu niets verandert.”

Van Veen kan in dit verband ook terugvallen op zijn eigen praktijkervaring. In de jaren na zijn afstuderen was de vraag naar gedragsbiologen beperkt. Hij deed in die jaren verschillende soorten werk, onder meer als orderpicker in een groot magazijn. “Tijd was daar eigenlijk tijd allesbepalend. En dat bedoel ik letterlijk: alle magazijnmedewerkers werden regelmatig geklokt om vast te stellen of we wel voldoende orders verwerkten binnen een bepaald tijdsbestek. Natuurlijk waren er regels en instructies voor veiligheid, maar die waren in de praktijk ondergeschikt aan binnen de tijd doen wat er van je werd verwacht. Hiërarchie en groepsdruk spelen er een hele grote rol in dat de meesten mensen daarin meegaan. Dan kun je wel allemaal procedures bedenken voor veilig werken, maar als je mensen voortdurend afrekent op tijd dan geeft dat de doorslag voor het gedrag dat ze vertonen en de risico’s die ze nemen.”

Niet realistisch

Mensen afrekenen op of belonen voor een bepaalde prestatie leveren binnen een bepaalde tijd is dus niet de sleutel tot veiliger werken in een magazijn. En dat bedrijven veiligheid boven alles gaan verheffen is volgens Van Veen niet realistisch. “Uiteindelijk moet er door een bedrijf immers winst worden gemaakt en dat gebeurt als mensen zo snel en efficiënt mogelijk hun werk doen. Natuurlijk wordt er wel gekeken naar veilig werken, maar in de praktijk is het toch vaak balanceren tussen veiligheid en resultaat.”

Dat wil niet zeggen dat er geen winst te behalen valt op het vlak van veilig werken in het magazijn. Patrick van Veen pleit er echter wel voor dat dit doordacht gebeurt. “Je moet het gedrag van mensen proberen te begrijpen voordat je het gaat beïnvloeden. Bedrijven zijn vaak heel goed in regels en voorschriften bedenken. Daar hoort een stap aan vooraf te gaan: bedenk eerst eens waarom mensen níet veilig werken. Als je je medewerkers niet begrijpt, dan zullen alle veiligheidsmaatregelen die je neemt maar heel weinig impact op ze hebben. Bovendien is veilig werken nooit af omdat de medewerkers en de omgeving waarin ze werken zich altijd blijven ontwikkelen.”

Meer informatie en aanmelden

Wil je aan de slag met veilig gedrag? Kom naar de Dag van het Veilige Magazijn op woensdag 27 maart in Zoetermeer. Laat je informeren en inspireren door vakgenoten en experts. Naast de keynote van Patrick van Veen volg je interactieve workshop met praktische tips, handvatten en verhalen uit de praktijk.